رازهای موفقیت دایناسورها در مدفوع فسیلی فاش شد!

کشف بقایای غذایی در مدفوع فسیلی دایناسورها

در یک همکاری بین‌المللی، محققان دانشگاه اوپسالا توانسته‌اند بقایای غذایی هضم‌نشده، گیاهان و طعمه‌ها را در مدفوع فسیلی دایناسورها شناسایی کنند. این تحلیل‌ها بر روی صدها نمونه، سرنخ‌هایی درباره نقش دایناسورها در اکوسیستم حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش ارائه می‌دهد. نتایج این تحقیقات در نشریه Nature منتشر شده است.

مارتین کوارنستروم، محقق در دپارتمان زیست‌شناسی ارگانیسم‌ها و نویسنده اصلی این مطالعه، می‌گوید: “جمع‌آوری اطلاعات درباره اینکه ‘چه کسی چه کسی را خورد’ در گذشته، کار واقعی کارآگاهانه است. توانایی بررسی اینکه چه حیواناتی چه چیزی می‌خوردند و چگونه با محیط خود تعامل داشتند، به ما کمک می‌کند تا درک کنیم چه عواملی باعث موفقیت دایناسورها شده است.”

پالئوانتولوژیست‌های دانشگاه اوپسالا، به همراه محققانی از نروژ، لهستان و مجارستان، صدها نمونه را با استفاده از تصویربرداری پیشرفته سینکروترون بررسی کرده‌اند تا جزئیات بخش‌های پنهان و داخلی مدفوع فسیلی، که به آن کاپرولیت گفته می‌شود، را مشاهده کنند. با شناسایی بقایای غذایی هضم‌نشده، گیاهان و طعمه‌ها، آن‌ها ساختار اکوسیستم‌ها در زمان آغاز داستان موفقیت دایناسورها را بازسازی کرده‌اند.

این مطالعه بر روی منطقه‌ای که قبلاً کمتر بررسی شده بود، یعنی حوضه لهستان، در دوره تریاسیک پسین، در شمال ابرقارهٔ آن زمان پانگه‌آ، متمرکز شده است. محققان با ترکیب اطلاعات به‌دست‌آمده از کاپرولیت‌ها با داده‌های اقلیمی و اطلاعات دیگر فسیل‌ها شامل گیاهان، رد دندان‌ها، استفراغ، رد پا و استخوان‌ها، تصویری جامع از اکوسیستم‌های تریاسیک و ژوراسیک (از حدود ۲۳۰ تا ۲۰۰ میلیون سال پیش) ایجاد کرده‌اند.

گرگور نیژویدزکی، محقق در دپارتمان زیست‌شناسی ارگانیسم‌ها و نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: “مواد تحقیقاتی در طول ۲۵ سال جمع‌آوری شده است. سال‌ها طول کشید تا همه چیز را به یک تصویر منسجم تبدیل کنیم.”

تحقیقات نوآورانه درباره دایناسورهای اولیه

تحقیقات ما نوآورانه است زیرا تصمیم گرفته‌ایم بیولوژی دایناسورهای اولیه را بر اساس ترجیحات غذایی آن‌ها درک کنیم. در این مسیر، کشفیات شگفت‌انگیزی به‌دست آمده است.

کشفات شگفت‌انگیز در کپرولیت‌ها

کپرولیت‌ها حاوی بقایای ماهی، حشرات، حیوانات بزرگ‌تر و گیاهان بودند که برخی از آن‌ها به طرز غیرمعمولی خوب حفظ شده بودند، از جمله سوسک‌های کوچک و ماهی‌های نیمه‌کامل. سایر کپرولیت‌ها شامل استخوان‌هایی بودند که توسط شکارچیان جویده شده و مانند هایناهای امروزی، استخوان‌ها را برای به‌دست آوردن نمک و مغز خرد می‌کردند.

شگفتی‌ها در رژیم غذایی دایناسورهای گیاه‌خوار اولیه

محتویات کپرولیت‌های مربوط به اولین دایناسورهای بزرگ گیاه‌خوار، یعنی سوروپودهای گردن‌بلند، محققان را شگفت‌زده کرد. این کپرولیت‌ها شامل مقادیر زیادی سرخس درختی و همچنین انواع دیگر گیاهان و زغال‌سنگ بودند. دیرینه‌شناسان فرضیه‌پردازی می‌کنند که زغال‌سنگ برای سم‌زدایی محتویات معده مصرف شده است، زیرا سرخس‌ها می‌توانند برای گیاه‌خواران سمی باشند.

پر کردن شکاف‌های دانش فعلی

این تحقیق به شکاف‌های قابل توجهی در دانش کنونی می‌پردازد: سی میلیون سال اول تکامل دایناسورها در دوره تریاس پسین. اگرچه اطلاعات زیادی درباره زندگی و انقراض آن‌ها وجود دارد، فرآیندهای اکولوژیکی و تکاملی که منجر به ظهور آن‌ها شد، عمدتاً نادیده گرفته شده است.

مدل پنج مرحله‌ای تکامل دایناسورها

نتایج این مطالعه به یک مدل پنج مرحله‌ای از تکامل دایناسورها منجر می‌شود که محققان معتقدند می‌تواند الگوهای جهانی را توضیح دهد. تیم تحقیق تأکید می‌کند که درک چگونگی موفقیت دایناسورهای اولیه می‌تواند بینش‌های ارزشمندی درباره اکوسیستم‌های پیشاتاریخی و فرآیندهای تکاملی به طور کلی ارائه دهد.

تنوع غذایی و سازگاری به عنوان ویژگی‌های بقا

نتایج نشان می‌دهد که تنوع غذایی و سازگاری ویژگی‌های حیاتی برای بقا در دوران تغییرات محیطی تریاس پسین بودند. متأسفانه، تغییرات اقلیمی و انقراض‌های جمعی تنها به گذشته مربوط نمی‌شوند. با مطالعه اکوسیستم‌های گذشته، درک بهتری از چگونگی سازگاری و شکوفایی زندگی تحت شرایط محیطی متغیر به‌دست می‌آوریم.

کیوارن‌استرم می‌گوید: «راه جلوگیری از انقراض، مصرف زیاد گیاهان است، که دقیقاً همان کاری است که دایناسورهای گیاه‌خوار اولیه انجام می‌دادند. دلیل موفقیت تکاملی آن‌ها، عشق واقعی به جوانه‌های سبز و تازه گیاهان است.» نیژدویدزکی نتیجه‌گیری می‌کند.