کاهش کیفیت خواب کودکان خردسال با زمان زیاد مقابل صفحه‌نمایش

تأثیر استفاده بیش از حد از صفحه‌نمایش بر کیفیت خواب کودکان پیش‌دبستانی

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از صفحه‌نمایش توسط کودکان پیش‌دبستانی می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خواب و تشدید مشکلاتی مانند توجه ضعیف، بیش‌فعالی و نوسانات خلقی شود. یافته‌های منتشر شده در مجله Early Child Development and Care نشان می‌دهد که زمان صرف شده در مقابل صفحه‌نمایش به طور معناداری با افزایش مشکلات توجه بیش‌فعال و علائم عاطفی و همچنین کاهش کیفیت خواب مرتبط است.

علاوه بر این، این تحقیق که توسط کارشناسانی از چین و کانادا انجام شده، نشان می‌دهد که کیفیت خواب همچنین به طور گسترده‌ای با کاهش مشکلات توجه بیش‌فعال، علائم عاطفی و مشکلات اجتماعی مرتبط است. یافته‌ها حاکی از آن است که کیفیت خواب به‌طور جزئی واسطه‌ای بین زمان صرف شده در مقابل صفحه‌نمایش و مشکلات توجه بیش‌فعال، و همچنین بین زمان صرف شده در مقابل صفحه‌نمایش و علائم عاطفی است.

پروفسور یان لی، نویسنده مسئول و کارشناس آموزش پیش‌دبستانی از دانشگاه نرمال شانگهای، می‌گوید: “نتایج ما نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از صفحه‌نمایش می‌تواند مغز کودکان پیش‌دبستانی را در حالتی هیجان‌زده نگه دارد که منجر به کاهش کیفیت و مدت خواب می‌شود.” او اضافه می‌کند: “این خواب ضعیف ممکن است به دلیل تأخیر در زمان خواب ناشی از تماشای صفحه‌نمایش و اختلال در الگوهای خواب به دلیل تحریک بیش از حد و قرار گرفتن در معرض نور آبی باشد. استفاده از صفحه‌نمایش همچنین ممکن است زمان خواب را تحت تأثیر قرار دهد و سطح تحریک فیزیولوژیکی و روانی را افزایش دهد که منجر به دشواری در خواب رفتن می‌شود.”

برای به‌دست آوردن این نتایج، دکتر شوجین ژو و همکارانش از مادران ۵۷۱ کودک پیش‌دبستانی در سنین سه تا شش سال، در هفت مهدکودک عمومی در شانگهای، چین، نظرسنجی کردند.

تأثیر زمان تماشای صفحه‌نمایش بر مشکلات رفتاری کودکان

مادران زمان صرف‌شده توسط فرزندانشان را برای تماشای صفحه‌نمایش‌های الکترونیکی (تلویزیون، گوشی‌های هوشمند، کامپیوترها یا سایر دستگاه‌ها) در طول هفته گذشته گزارش کردند. سپس به سؤالاتی پاسخ دادند که به ارزیابی مشکلات رفتاری احتمالی فرزندانشان می‌پرداخت که از جمله آنها می‌توان به مشکلات توجه، بیش‌فعالی، علائم عاطفی مانند شکایات مکرر از احساس ناخوشی و مشکلات اجتماعی مانند تنهایی یا تمایل به بازی کردن به تنهایی اشاره کرد. در نهایت، مادران به سؤالاتی درباره کیفیت و مدت خواب فرزندانشان پاسخ دادند.

نتایج ما نشان می‌دهد که یک چرخه بازخورد مثبت وجود دارد که در آن افزایش زمان تماشای صفحه‌نمایش و اختلالات خواب یکدیگر را تشدید می‌کنند و این امر خطر مشکلات توجه، بیش‌فعالی، اضطراب و افسردگی را افزایش می‌دهد، می‌افزاید دکتر باون شیاو، همکار نویسنده و متخصص در عملکرد اجتماعی-عاطفی کودکان و روان‌پزشکی توسعه‌ای در دپارتمان روان‌شناسی دانشگاه کارلتون در کانادا.

تیم نویسندگان که شامل متخصصانی از مهدکودک شنجن شیلی نیز می‌شود، پیشنهاد می‌کنند که یافته‌های آنها می‌تواند به درمان‌ها و مداخلات آینده کمک کند. دکتر ژو می‌گوید: درک نقش استفاده از صفحه‌نمایش در تجربیات زندگی کودکان در سن پیش‌دبستانی و ارتباط آن با مشکلات رفتاری در دوران پاندمی کووید-۱۹ بسیار مهم است. پیامدهای مطالعه ما دو جنبه دارد: اول، کنترل استفاده از صفحه‌نمایش در کودکان پیش‌دبستانی می‌تواند به کاهش مشکلات رفتاری و کیفیت خواب ضعیف کمک کند و دوم، مداخلات و درمان‌های خواب می‌توانند در کاهش اثرات منفی زمان تماشای صفحه‌نمایش بر مشکلات رفتاری مؤثر باشند.

با این حال، این مطالعه محدودیت‌های زیادی دارد؛ از جمله اینکه تمام داده‌ها از مادران جمع‌آوری شده و نمی‌تواند سوگیری‌های ناشی از دیدگاه‌های شخصی را کنار بگذارد. محققان پیشنهاد می‌کنند که برای کاهش این مشکل، مطالعات آینده باید کیفیت خواب را از طریق ابزارهای علمی مورد بررسی قرار دهند.