چرا مغز ما در پردازش پیام‌های کوتاه سریع عمل می‌کند؟

سرعت پردازش پیام‌های دیجیتال در مغز انسان

امروزه رسانه‌های دیجیتال پیام‌ها را با سرعتی شگفت‌انگیز به مغز ما منتقل می‌کنند، مانند اعلان‌های تلفن و متن‌های روی ویدیوها، که این سرعت بسیار بیشتر از سرعت کلمات گفتاری است. اما آیا می‌توانیم این متون را به همان سرعتی که می‌توانیم ساختار بصری آنچه را که در صفحه نمایش می‌بینیم درک کنیم، پردازش کنیم؟ به نظر می‌رسد پاسخ این سوال “بله” باشد، بر اساس مطالعات جدیدی که توسط تیمی از محققان زبان‌شناسی و روان‌شناسی دانشگاه نیویورک انجام شده است.

این تیم کشف کرده است که وقتی یک جمله کوتاه به سرعت نمایش داده می‌شود، مغز ما می‌تواند ساختار زبانی آن را در مدت زمان بسیار کوتاهی، تقریباً ۱۵۰ میلی‌ثانیه، یا به اندازه سرعت پلک زدن، شناسایی کند. لیینا پیلککینن، استاد دپارتمان زبان‌شناسی و روان‌شناسی دانشگاه نیویورک و سرپرست این تحقیق، می‌گوید: “آزمایش‌های ما نشان می‌دهد که سیستم درک زبان مغز ممکن است بتواند زبان را به روشی مشابه با صحنه‌های بصری درک کند، که جوهر آن می‌تواند از یک نگاه سریع فهمیده شود.” این تحقیق در مقالاتی که در مجلات Science Advances و Journal of Neuroscience منتشر شده است، گزارش شده است.

او ادامه می‌دهد: “این بدان معناست که ظرفیت پردازش زبان در مغز انسان ممکن است بسیار سریع‌تر از آنچه که تصور می‌کنیم باشد. در مدت زمانی که یک هجا را می‌شنویم، مغز می‌تواند ساختار یک جمله کوتاه را شناسایی کند.”

تغییر در تجربه خواندن ما

ظهور ایمیل، به دنبال آن رسانه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند، تجربه خواندن ما را از یک فعالیت تفکری و آرام به مصرف سریع و تکه‌تکه محتوای دیجیتال تغییر داده است. پیام‌های کوتاه به طور مداوم از طریق اعلان‌های تلفن، پلتفرم‌های آنلاین و شاید به زودی واقعیت‌های افزوده به ما نمایش داده می‌شوند. پیلککینن توضیح می‌دهد: “این تغییر نشان می‌دهد که مغز ما نه تنها توانایی پردازش غریزی پیام‌های سریع را دارد، بلکه می‌تواند بر اساس آن‌ها تصمیمات فوری بگیرد، مانند اینکه آیا یک ایمیل را نگه داریم یا حذف کنیم یا چگونه به یک به‌روزرسانی کوتاه در رسانه‌های اجتماعی پاسخ دهیم.”

اما واقعاً چقدر این پیام‌های سریع را درک می‌کنیم و مغز ما چگونه آن‌ها را مدیریت می‌کند؟ اینکه مغز ما می‌تواند حداقل به نوعی، معنی این پیام‌های سریع را از یک نگاه سریع درک کند، ممکن است چیزی بنیادی درباره پتانسیل پردازش سیستم زبان فاش کند.

مدل‌های پردازش زبان

محققان تحقیقات خود را با بررسی توضیحات علمی موجود درباره چگونگی درک زبان آغاز کردند که بر مدل‌های پردازش جملات کلمه به کلمه متمرکز است. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این مدل‌ها به طور مؤثری نمی‌توانند سرعت پردازش جملات کامل را که در یک نگاه دیده می‌شوند توضیح دهند، در مقایسه با پردازش کلمه به کلمه مانند گفتار.

درک سریع جملات: پژوهش‌های جدید در فعالیت مغز

برای درک بهتر، نویسندگان مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را انجام دادند و فعالیت مغز را با استفاده از **مغناطیس‌سنجی الکتروانسفالوگرافی** اندازه‌گیری کردند. در این آزمایش‌ها، شرکت‌کنندگان **فهرست‌های کلمات** را خواندند که یا جملات **گرامری** بودند (مانند: پرستاران زخم‌ها را تمیز می‌کنند) یا صرفاً فهرست‌هایی از اسم‌ها (مانند: قلب‌ها، ریه‌ها، کبدها). نتایج نشان داد که **قشر تمپورال چپ مغز**، که برای درک زبان استفاده می‌شود، به سرعت جملات ساده سه‌کلمه‌ای را از فهرست‌های نامنظم کلمات تمایز می‌دهد؛ این تمایز به سرعت **۱۳۰ میلی‌ثانیه** پس از مشاهده جملات آغاز می‌شود.

پیلکینن توضیح می‌دهد: “این سرعت نشان می‌دهد که درک جملات به‌صورت گذرا ممکن است شبیه به درک سریع یک **صحنه بصری** باشد، نه فرآیند کند و مرحله‌ای که ما با زبان گفتاری مرتبط می‌دانیم.” او ادامه می‌دهد: “در مدت زمانی که یک فرد می‌تواند یک **هجا** را بشنود، مغز واقعاً می‌تواند ساختار یک جمله سه‌کلمه‌ای را تشخیص دهد.”

دانشمندان اضافه می‌کنند که حتی زمانی که یک جمله دارای خطای **توافقی** باشد، مانند علامت‌گذاری نادرست تعداد در فعل (پرستاران زخم‌ها را تمیز می‌کند) یا فاقد **معنای قابل قبول** باشد، این تشخیص سریع ساختار در قشر تمپورال چپ مغز اتفاق می‌افتد. **جکولین فالون**، نویسنده اول مطالعه‌ای در **Science Advances**، که در آن زمان پژوهشگری در NYU بود و اکنون دانشجوی دکترا در **دانشگاه کلرادو** است، توضیح می‌دهد: “این نشان می‌دهد که سیگنال‌ها بازتاب‌دهنده تشخیص ساختار پایه‌ای عبارت هستند، اما لزوماً جنبه‌های دیگر **گرامر** یا معنا را شامل نمی‌شوند.”

تحقیقات مرتبط با این **سیگنال‌های سریع** در نشریه **Journal of Neuroscience**، به رهبری دانشجوی فارغ‌التحصیل NYU، **نیگل فلاور**، این ایده را بیشتر تأیید کرد. این تحقیق نشان داد که حتی خطاهای کوچک در ساختار عبارت — مانند جابجایی دو کلمه مجاور، “همه گربه‌ها خوب هستند” — باعث کاهش پاسخ سریع مغز می‌شود. این اشتباهات کوچک به راحتی می‌توانند از دید خوانندگان پنهان بمانند. در واقع، فلاور مشاهده کرد که از حدود **۴۰۰ میلی‌ثانیه** به بعد، مغز به نظر می‌رسد که اشتباه را “اصلاح” می‌کند و جمله را به‌گونه‌ای پردازش می‌کند که گویی کاملاً **گرامری** است. فلاور توضیح می‌دهد: “این نشان می‌دهد که مغز نه تنها به سرعت ساختار عبارت را شناسایی می‌کند، بلکه به‌طور خودکار اشتباهات کوچک را نیز اصلاح می‌کند.” او می‌افزاید: “این توضیح می‌دهد که چرا خوانندگان اغلب اشتباهات جزئی را نادیده می‌گیرند — زیرا مغز آن‌ها قبلاً به‌طور داخلی آن‌ها را اصلاح کرده است.”

با نمایش جملات کامل به شرکت‌کنندگان به‌طور هم‌زمان، به جای کلمه به کلمه، پژوهشگران توانستند توانایی مغز را در **شناسایی سریع** ساختار پایه‌ای عبارت‌ها کشف کنند، حتی اگر معنای جمله بی‌معنا بود یا خطای **گرامری** وجود داشت که هنوز ساختار صحیح عبارت را حفظ کرده بود. پیلکینن می‌گوید: “این یافته‌ها ممکن است بینش‌های ارزشمندی درباره توانایی‌های ذاتی پردازش زبان مغز ارائه دهند، مستقل از جریان معمولی گفتار.”

این مطالعات با حمایت‌های مالی از **بنیاد ملی علوم** (BCS-2335767) و **مؤسسه NYU ابوظبی** انجام شده است.