چگونه مغز ما ضمایر را در حافظه پردازش می‌کند؟

تحلیل نحوه ارتباط ضمایر با نام‌ها در مغز انسان

دونالد ترامپ و کامالا هریس وارد بار شدند و او در یک میز نشسته است. ما بلافاصله متوجه می‌شویم که منظور از “او” کامالا است، نه دونالد. ضمایر مانند “او” به ما کمک می‌کنند تا زبان را درک کنیم؛ اما این ضمایر می‌توانند معانی مختلفی داشته باشند. بسته به زمینه، ما متوجه می‌شویم که ضمیر به چه کسی اشاره دارد. اما چگونه است که ما در این زمینه این‌قدر خوب عمل می‌کنیم و مغز ما چگونه ضمایر را با نام‌های مربوطه مرتبط می‌کند؟ برای پاسخ به این سوال، یک تیم بین‌المللی از عصب‌شناسان، جراحان مغز و اعصاب و متخصصان اعصاب به همکاری پرداختند.

دوریس دیکسترهاوس و متیو سلف از گروه پیتر روئلفسما به همراه همکارانشان به فعالیت مغزی بیماران مبتلا به صرع نگاه کردند. به عنوان بخشی از درمان، به این بیماران الکترودهای عمقی در هیپوکامپوس، ناحیه‌ای از مغز که در یادگیری و حافظه نقش دارد، کاشته شد. تیم تحقیقاتی از این فرصت استفاده کرد و آزمایش‌های اضافی با آنها انجام داد. متیو سلف می‌گوید: “ما می‌توانیم فعالیت سلول‌های مغزی فردی در هیپوکامپوس را حین انجام یک کار توسط بیمار اندازه‌گیری کنیم.”

در هیپوکامپوس، سلول‌هایی وجود دارند که به یک شخص خاص پاسخ می‌دهند، به اصطلاح “سلول‌های مفهومی”. یک مثال معروف “سلول جنیفر آنیستون” است که وقتی شما عکسی از جنیفر آنیستون می‌بینید، نام او را می‌شنوید یا کلمات “جنیفر آنیستون” را می‌خوانید، فعال می‌شود. ما کنجکاو بودیم که آیا این سلول‌ها همچنین وقتی فقط یک ضمیر مانند “او” یا “آن” را می‌خوانید، فعال می‌شوند. آیا این سلول‌ها قادرند ضمیر را به شخص درست مرتبط کنند؟

سلول شِرک

دوریس دیکسترهاوس می‌گوید: “برای آزمایش این موضوع، ابتدا به بیماران بسیاری از عکس‌ها را نشان دادیم تا زمانی که یک سلول پیدا کنیم که به یک تصویر خاص پاسخ دهد. به عنوان مثال، ما سلولی پیدا کردیم که به تصویر ‘شِرک’ پاسخ می‌داد، اما به سایر تصاویر نه. ما این سلول را ‘سلول مفهومی شِرک’ می‌نامیم.”

وقتی بیماران بعداً جمله‌ای مانند: “شِرک و فیونا در حال شام خوردن بودند. او مقداری شراب ریخت.” را خواندند، سلول ‘شِرک’ واقعاً به کلمه “شِرک” پاسخ داد، اما همچنین به ضمیر ‘او’ نیز واکنش نشان داد.

نقش ضمایر در درک زبان و حافظه

این موضوع جالب است زیرا یک ضمیر می‌تواند در جملات مختلف معنای کاملاً متفاوتی داشته باشد. به عنوان مثال، در جمله «دونالد ترامپ و کامالا هریس در حال صرف شام بودند. او مقداری شراب ریخت»، همان ضمیر «او» به دونالد ترامپ اشاره می‌کند و در نتیجه سلول شِرِک واکنشی نشان نخواهد داد. سلول‌های فردی هیپوکامپوس به طور پویا و انعطاف‌پذیر پیگیری می‌کنند که ضمیر به چه کسی اشاره دارد.

پاسخ به سوالات و چالش‌ها

ما از شرکت‌کنندگان خواستیم که در پایان جملات به سوالی درباره اینکه چه کسی عمل را انجام داده پاسخ دهند. ما می‌توانستیم پیش‌بینی کنیم که آیا بیماران پاسخ صحیحی خواهند داد یا خیر، بر اساس فعالیت سلول‌های مفهومی فردی. برای اینکه کار را کمی چالش‌برانگیزتر کنیم، چند سوال فریبنده نیز اضافه کردیم، شامل دو شخصیت از یک جنس: «جنیفر آنیستون و کامالا هریس به یک بار وارد شدند. او در میز نشسته بود.» بیمار باید خود تصمیم می‌گرفت که چه کسی عمل را انجام داده است. ما مشاهده کردیم که بیماران تمایل داشتند شخصی را انتخاب کنند که در ابتدای جمله بیشترین فعالیت را در هیپوکامپوس ایجاد کرده بود. این تمایل ممکن است به نوسانات تصادفی فعالیت در هر آزمایش یا ترجیح داخلی نسبت به یکی از دو شخصیت در جمله مرتبط باشد.

تصویر بزرگتر

دییکسترهاوس می‌گوید: «هیپوکامپوس برای یادگیری و حافظه اهمیت دارد، اما هنوز مشخص نیست که چگونه هیپوکامپوس در تعامل بین حافظه و زبان نقش دارد. چگونه آنچه را که خوانده‌ایم به یاد می‌آوریم؟ وقتی به چیزی که خوانده‌اید فکر می‌کنید، مفاهیم مختلفی دارید که با هم داستان را ایجاد می‌کنند. ضمایر به ما کمک می‌کنند تا بفهمیم چه کسی چه کاری در داستان انجام داده و سلول‌های هیپوکامپوس این اعمال را در حافظه ما کدگذاری می‌کنند. در نهایت، ما می‌خواهیم بدانیم که چگونه یک حافظه کامل در مغز شکل می‌گیرد و نمایان می‌شود.»

«این بسیار ارزشمند است که این گروه از بیماران اجازه شرکت در تحقیقات ما را داده‌اند. ما به ندرت می‌توانیم فعالیت سلول‌های مغزی فردی را در افرادی که در حال خواندن هستند اندازه‌گیری کنیم و مطالعه این فرآیندها در حیوانات غیرممکن است. وقتی فرصتی به دست می‌آوریم، سعی می‌کنیم تا حد امکان از آن بهره‌برداری کنیم.»

منبع: Science