علائم و علل خطرناک اناسارکا؛ ورم شدید بدن چیست؟

مروری بر آنسارکا

آنسارکا چیست؟

آنسارکا به معنی ورم عمومی (ادم) است. این وضعیت به تجمع شدید مایع در بافت‌های چندین قسمت از بدن اشاره دارد، مانند صورت، شکم، نواحی تناسلی، ریه‌ها و اندام‌ها. آنسارکا زمانی رخ می‌دهد که تعادل مایعات بین عروق خونی و بافت‌های اطراف آن‌ها به هم می‌خورد. ممکن است مایع زیادی از مویرگ‌ها خارج شده و به بافت‌های نزدیک برود یا اینکه سیستم لنفاوی نتواند به اندازه کافی مایع را حذف کند تا تعادل حفظ شود.

این عدم تعادل می‌تواند شبیه به چمن‌زاری باشد که پس از باران شدید، خاک نتوانسته تمام آب را در خود نگه دارد و آب بر روی خاک جمع می‌شود. زمانی که عروق خونی مایعاتی را که باید نگه دارند، حفظ نمی‌کنند، مایعات به بافت‌های نزدیک سرازیر شده و آن‌ها را متورم می‌کند.

با این میزان احتباس آب، ممکن است متوجه شوید که حلقه‌های شما تنگ‌تر شده یا پوشیدن کفش برایتان دشوار است. بر خلاف ورم‌های معمولی، آنسارکا این نوع مشکلات را در چندین نقطه از بدن ایجاد می‌کند.

علائم و علل آنسارکا

علائم آنسارکا چیست؟

علائم آنسارکا شامل موارد زیر است:

• ورم و پف‌کردگی قابل مشاهده در چندین قسمت از بدن.
• پوست در این نواحی ممکن است کشیده یا درخشان به نظر برسد.
• افزایش وزن بالاتر از حد نرمال به دلیل مایع اضافی.
• محدودیت در حرکت دست‌ها و پاها به دلیل ورم.
• آسیت (تجمع مایع در شکم).
• خستگی.
• ادم ریوی (تجمع مایع در ریه‌ها).
• کاهش خروج ادرار (اولیگوری) یا عدم خروج ادرار (آنوری).

علل آنسارکا چیست؟

علل آنسارکا معمولاً ناشی از مشکلات قلب، کبد یا کلیه‌ها هستند. همچنین ممکن است این وضعیت پس از جراحی نیز ایجاد شود.

شرایطی که می‌توانند باعث آنسارکا شوند عبارتند از:

• نارسایی قلبی.
• گلومرولونفریت (بیماری کلیوی).
• سندرم نفروتیک (مشکل کلیوی).
• سیروز کبد.
• نارسایی کلیه.
• نارسایی کبد.
• داروهایی مانند برخی هورمون‌های استروئیدی و داروهای فشار خون (آنتی‌هیپرتنسیوها).
• سوءتغذیه (مصرف غذاهای بسیار کم کالری و پروتئینی به مدت طولانی).
• شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید (RA).
• مشکلات سیستم لنفاوی.
• برخی بیماری‌های گوارشی، مانند بیماری سلیاک.
• کم‌کاری تیروئید.
• عفونت‌ها.
• واکنش‌های آلرژیک.

عوارض آنسارکا چیست؟

عوارض آنسارکا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• زخم‌های پوستی یا عفونت‌هایی مانند سلولیت.
• ترومبوز ورید عمقی.
• افیوژن پری‌کاردیال.
• سندرم تنفسی حاد.
• عملکرد نامناسب اعضای بدن.

تشخیص و آزمایش‌ها

چگونه آنسارکا تشخیص داده می‌شود؟

پزشک درباره تاریخچه پزشکی شما و داروهایی که مصرف می‌کنید، سؤال خواهد کرد. او از شما می‌پرسد که چه مدت است علائم دارید و آیا قبلاً هم این علائم را تجربه کرده‌اید. همچنین یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. گاهی وضعیت بدن شما (مانند بالا نگه داشتن پاها) می‌تواند به کاهش ورم کمک کند. اگر پزشک بر روی پوست شما فشار بیاورد، ممکن است یک فرورفتگی موقت ایجاد شود. این نوع جزئیات می‌تواند به پزشک در پیدا کردن علت آنسارکا کمک کند.

آزمایش‌های تشخیصی آنسارکا

برای تشخیص آنسارکا، پزشکان از آزمایش‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری استفاده می‌کنند. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

• آزمایش‌های خون
• آزمایش ادرار
• رادیوگرافی قفسه سینه
• اکوکاردیوگرام (اکو)
• سی تی اسکن (CT scan)
• اولتراسوند پاها یا کلیه‌ها
• تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
• لینفوسینتیگرافی (تصویربرداری پزشکی هسته‌ای برای سیستم لنفاوی)

مدیریت و درمان آنسارکا

چگونه آنسارکا درمان می‌شود؟

درمان آنسارکا شامل مدیریت عواملی است که باعث بروز آن می‌شوند. درمان معمولاً شامل مصرف دیورتیک‌ها است که به آن‌ها «قرص‌های آب» نیز گفته می‌شود. این داروها به بدن کمک می‌کنند تا نمک و آب اضافی را از طریق ادرار دفع کند. دیورتیک‌ها ممکن است باعث افزایش دفعات ادرار در چند ساعت اول پس از مصرف شوند. اما ممکن است در برخی افراد منجر به کم‌آبی، افزایش پتاسیم (هایپرکالمی) یا افزایش کلسترول LDL (هایپرکلسترولمی) شوند.

بسته به علت آنسارکا، درمان‌های دیگری نیز ممکن است شامل:

• محدود کردن مصرف مایعات و نمک
• افزودن برخی مواد مغذی به برنامه غذایی
• تزریق آلبومین از طریق IV
• دیالیز
• استفاده از درمان فشاری (جوراب یا بانداژهای فشاری)
• بالا نگه‌داشتن پای خود
• ماساژ تخلیه لنفاوی

پیشگیری

آیا می‌توان از آنسارکا پیشگیری کرد؟

بله، شما می‌توانید با مدیریت شرایطی که ممکن است موجب بروز آنسارکا شوند، از آن پیشگیری کنید. دستورالعمل‌های پزشک خود را برای تغییر عادات روزانه و مصرف صحیح داروها دنبال کنید.

چشم‌انداز و پیش‌آگهی

اگر دچار آنسارکا شوم، چه انتظاری باید داشته باشم؟

چشم‌انداز آنسارکا بسته به علت و سرعت تأثیر درمان، برای هر فرد متفاوت است. در صورت موفقیت‌آمیز بودن درمان، پزشک شما می‌تواند آنسارکا را معکوس کند. چشم‌انداز برای افرادی که آنسارکا را به دلیل دارو یا عفونت تجربه می‌کنند، خوب است. اما پیش‌آگهی برای افرادی که به دلیل یک بیماری مزمن دچار آنسارکا می‌شوند، چندان خوب نیست.

زندگی با آنسارکا

چگونه از خودم مراقبت کنم؟

علاوه بر مصرف داروهای تجویزی، می‌توانید:

• پاهای خود را بالا نگه‌دارید
• فعالیت بدنی منظم، مانند پیاده‌روی داشته باشید
• جوراب‌های فشاری بپوشید
• از مصرف زیاد نمک خودداری کنید

کی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟

اگر در چندین نقطه از بدن خود ورم دارید، به‌ویژه اگر دچار تنگی نفس هستید، با پزشک خود تماس بگیرید. این‌ها نشانه‌های نارسایی قلبی هستند.

چه سوالاتی باید از پزشک بپرسم؟

سوالاتی که ممکن است بخواهید از پزشک خود بپرسید شامل:

• علت این ورم چیست؟
• بهترین درمان برای من چیست؟
• چگونه می‌توانم مقدار نمک در وعده‌های غذایی‌ام را کاهش دهم؟
• چند وقت یک‌بار باید جوراب‌های فشاری بپوشم؟

شاید قبلاً دچار ورم شده باشید. اما ورم شدید ناشی از آنسارکا نشان‌دهنده وجود یک مشکل جدی‌تر است. این وضعیت نه تنها ناراحت‌کننده است، بلکه حرکت شما را نیز محدود می‌کند. هرچه زودتر با پزشک خود تماس بگیرید، زودتر می‌توانید علت را شناسایی کرده و تسکینی دریافت کنید. ارائه جزئیات در مورد علائم شما به پزشک کمک می‌کند تا علت آن‌ها را پیدا کند.