درد صورت کلافه‌ت کرده؟ علت‌ها، درمان‌های خونگی و پزشکی که باید بدونی!

درد صورت چیه؟

درد صورت، که بعضی وقتا بهش میگن درد دهان و صورت، یه نشونه از چند تا بیماری مختلفه. این درد میتونه هر جای صورتتون، حتی چشم و دهنتون هم اتفاق بیفته. درد صورت کلی علت میتونه داشته باشه، از جمله آسیب‌دیدگی، عفونت و مشکلات عصبی.

درد صورت ممکنه کوتاه مدت (حاد) باشه یا طولانی مدت (مزمن). میتونه یه طرف صورتتون رو درگیر کنه یا هر دو طرف رو. ممکنه درد رو به صورت گزگز، خنجری، تیر کشیدن، مبهم، دردناک یا ضربان‌دار توصیف کنید.

بیشتر وقتا، درد صورت یه اتفاق اورژانسی نیست. ولی میتونه نشونه این باشه که یه مشکل دیگه وجود داره. اگه درد صورت بی‌دلیل و مداومی دارید که خوب نمیشه، حتماً به یه دکتر اطلاع بدید.

انواع درد صورت

درد صورت یه اصطلاح کلیه که برای توصیف دردی که هر جای صورت اتفاق میفته، استفاده میشه. انواع مختلفی از درد صورت وجود داره، بسته به اینکه درد از کجا شروع میشه:

• دندون درد ناشی از مشکلاتی مثل پوسیدگی یا آبسه
• درد فک ناشی از اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا شکستگی فک
• درد عصبی ناشی از اختلالاتی مثل نورالژی سه قلو (TN)
• درد عروقی ناشی از مشکلاتی مثل میگرن یا واسکولیت
• درد صورت آتیپیک (AFP)، که بدون هیچ دلیل مشخصی اتفاق میفته

درد صورت آتیپیک

کسایی که AFP دارن، هر روز حداقل به مدت سه ماه درد صورت دارن. گرما، سرما یا لمس ممکنه باعث تحریک درد بشه. بعضی از آدما هم میگن که اگه خسته یا استرسی باشن، دردشون بدتر میشه.

درد ممکنه سمت چپ یا راست صورتتون باشه، اغلب نزدیک فک یا گوشتون. ممکنه فقط یه قسمت کوچیک رو درگیر کنه، یا ممکنه کل صورتتون رو پخش بشه. این درد مسیر یه عصب رو دنبال نمیکنه.

کسی که AFP داره ممکنه درد رو اینطوری توصیف کنه:

• سوزش
• عمقی
• مبهم یا دردناک، اما با دوره‌هایی از حس تیز و خنجری
• ضربه زدن یا ضربان‌دار
• گزگز، یا حس سوزن سوزن شدن

علت‌های احتمالی

شایع‌ترین علت‌های درد صورت چیا هستن؟

خیلی چیزا میتونن باعث درد صورت بشن، از جمله:

• سردرد، از جمله میگرن
• تبخال (ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس) یا زونا (ناشی از ویروس واریسلا زوستر)
• سندروم درد میوفاشیال
• عفونت سینوسی
• التهاب غدد بزاقی (غدد بزاقی متورم)
• اختلالات TMJ
• آبسه دندان
• نورالژی سه قلو

مراقبت و درمان

درد صورت چطوری درمان میشه؟

درمان درد صورت بستگی به علت اصلیش داره. دکترا معمولاً اول روش‌های غیر جراحی رو امتحان میکنن. اگه علائم‌تون بهتر نشد، ممکنه به جراحی نیاز داشته باشید.

روش‌های غیر جراحی

دکترا از چند روش غیر جراحی برای درمان درد صورت استفاده میکنن، از جمله:

• تزریق اونابوتولینوم توکسین A (بوتاکس®). این تزریق‌ها به طور موقت عضلات هدف رو فلج میکنن. این کار باعث کاهش انقباضاتی میشه که باعث درد صورت میشن.
• درمان مکمل. خیلی از آدما از درمان‌هایی مثل ماساژ صورت و طب سوزنی سود میبرن. اگه گرفتگی بینی باعث درد صورت شده، میتونید ماساژ سینوس رو امتحان کنید.
• بلوک عصبی. این تزریق‌های عصبی میتونن به طور موقت درد صورت رو تسکین بدن.
• داروها. دکترا ممکنه داروهای ضد تشنج، ضد افسردگی یا شل کننده عضلات رو برای تسکین درد صورت تجویز کنن. حتی اگه دانشمندا این داروها رو برای تسکین درد طراحی نکرده باشن، مطالعات نشون میدن که اثر مثبتی دارن.

روش‌های جراحی

جراحی‌هایی که برای تسکین درد صورت انجام میشن عبارتند از:

• تحریک عصب محیطی (PNS). این روش از یه سوزن کوچیک و یه جریان الکتریکی ملایم برای آروم کردن اعصاب بیش فعال صورت استفاده میکنه، و اونا رو نسبت به درد کمتر حساس میکنه.
• رفع فشار میکروواسکولار (MVD). وقتی یه رگ خونی یا شریان به یه عصب فشار میاره، میتونه باعث درد تو صورتتون بشه. با MVD، جراح یه سوراخ کوچیک تو جمجمه‌تون (کرانیوتومی) ایجاد میکنه و یه پد جراحی بین عصب و رگ قرار میده تا سیگنال‌های درد رو متوقف کنه.
• رادیوسرجری استریوتاکتیک. این روش از یه گاما نایف® برای رسوندن پرتو به اعصابی که باعث درد صورت میشن استفاده میکنه. گاما نایف به اندازه یه تیغ جراحی دقیقه، بنابراین آسیب به بافت‌های اطراف رو به حداقل میرسونه.

آیا درمان‌های خانگی برای درد صورت وجود داره؟

شاید بتونید درد خفیف صورت رو تو خونه درمان کنید. اینجا چند تا توصیه هست:

• یه بسته یخ رو روی ناحیه دردناک بذارید. بسته یخ رو تو یه حوله بپیچید. ۲۰ دقیقه بذارید بمونه، ۲۰ دقیقه استراحت کنید، بعد دوباره تکرار کنید.
• سرتون رو بالا نگه دارید. وقتی میخوابید از بالشت استفاده کنید تا سرتون بالا باشه.
• ناحیه دردناک رو با فشار ملایم ماساژ بدید.
• از مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن (Tylenol®)، ایبوپروفن (Advil® یا Motrin®) یا ناپروکسن (Aleve®) استفاده کنید.
• از یه کیسه آب گرم برای تسکین عضلات دردناک صورت استفاده کنید.
• اگه اختلال TMJ دارید یا دندوناتون رو به هم میسابید، از محافظ دهان استفاده کنید.

خطرات احتمالی درمان نکردن درد صورت چیا هستن؟

در حالی که درد صورت خودشم خطرناک نیست، میتونه نشونه یه چیز جدی‌تر باشه. تو موارد نادر، درد صورت میتونه نشونه سرطان‌های سر و گردن باشه، از جمله سرطان‌های دهان و سرطان‌های بینی، سینوس‌ها یا غدد بزاقی.

اگه درد صورت گرفتید، بهترین کار اینه که به دکترتون اطلاع بدید. اونا میتونن بهتون کمک کنن تا علت رو مشخص کنید و بگن که به درمان نیاز دارید یا نه.

آیا میشه از درد صورت پیشگیری کرد؟

همیشه نمیشه ازش پیشگیری کرد. اما فهمیدن علت میتونه بهتون کمک کنه تا خطرش رو کم کنید. اگه میدونید که یه سری چیزا باعث شعله‌ور شدن درد صورتتون میشن، میتونید سعی کنید از اون محرک‌ها دوری کنید.

به عنوان مثال، اگه میگرن دارید که باعث درد صورت میشه، از صداهای بلند و نورهای روشن دوری کنید. اگه شب‌ها دندوناتون رو به هم میسابید، استفاده از محافظ شبانه میتونه خطر علائم ناراحت کننده رو کم کنه.

با دکترتون در مورد راه‌هایی که میتونید خطر ابتلا به درد صورت رو به حداقل برسونید صحبت کنید.

چه زمانی باید با دکتر تماس گرفت

چه زمانی درد صورت باید توسط دکتر یا یه متخصص درمان بشه؟

اگه درد صورتی دارید که:

• خوب نمیشه
• خوب میشه و دوباره برمیگرده
• هیچ دلیل مشخصی نداره
• همراه با علائم دیگه ای مثل تنگی نفس، سرگیجه یا مشکلات بینایی اتفاق میفته، باید به یه دکتر مراجعه کنید.

چه زمانی باید به اورژانس برم؟

اگه درد صورت همراه با علائم دیگه ای مثل حمله قلبی (درد تو بازو، قفسه سینه، شانه یا گردن) یا سکته مغزی (گزگز، بی‌حسی، ضعف عضلانی یا از دست دادن حرکت) داشتید، با ۱۱۵ (یا شماره خدمات اورژانس محلی خودتون) تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس برید.

همه آدما هر از گاهی درد صورت رو تجربه میکنن. بیشتر وقتا، این درد به خاطر آسیب‌دیدگی، سردرد، فشار سینوسی یا شرایط مشابهه. اما درد مداوم صورت ممکنه نشونه یه چیز دیگه‌ای باشه، مخصوصاً اگه یهویی اتفاق بیفته. اگه درد صورتی دارید که خوب نمیشه یا مرتباً برمیگرده، با دکترتون صحبت کنید. اونا میتونن بهتون کمک کنن تا علت رو مشخص کنید و درمان مناسب رو توصیه کنن.

دکترای مراقبت‌های اولیه کلینیک کلیولند مراقبت‌های بهداشتی مادام العمر رو ارائه میدن. از عفونت‌های سینوسی و فشار خون بالا گرفته تا غربالگری‌های پیشگیرانه، ما اینجا هستیم تا بهتون کمک کنیم.