ترک الکل و تغییرات بدن و ذهن: از 1 روز تا 1 سال بعد

جدول زمانیِ ترکِ مشروبات الکلی: وقتی الکل رو ترک می‌کنید، چی میشه؟

وقتی تصمیم می‌گیرید مشروب نخورید، یه عالمه تغییرات تو ذهنتون و بدنتون اتفاق می‌افته. البته این تغییرات بستگی داره به اینکه چقدر و چطور مشروب می‌خوردید. اگه فقط گه‌گاهی تو جمع یه لیوان می‌خورید، فرق زیادی احساس نمی‌کنید، ولی اگه مدت زیادیه که زیاد می‌خورید، احتمالاً تأثیراتش بیشتر می‌شه‌. اگه به این نتیجه رسیدید که بهتره یا کلاً الکل رو بذارید کنار یا کمترش کنید، دونستن این تغییراتی که تو بدنتون می‌افته، می‌تونه کمکتون کنه تا بدونید باید منتظر چی باشید.

بعد از یک روز

روز اول، همیشه سخت‌ترین روزه، اما یه نقطه عطف مهم هم هست. بعد از گذشت ۲۴ ساعت، بدن شروع می‌کنه به سم‌زدایی و ممکنه علائم ترک رو تجربه کنید. خیلی مهمه که یادتون باشه این علائم موقتی‌ان و معمولاً بعد از چند روز کم می‌شن. البته، کسایی که به الکل شدیداً وابسته هستن، ممکنه علائم ترک‌شون شدیدتر باشه و نیاز به مراقبت‌های پزشکی داشته باشن.

بعد از سه روز

بعد از سه روز، احتمالاً کم‌کم حس می‌کنید حالتون بهتر میشه. با این حال، اونایی که مدت زیادی الکل زیاد می‌خوردن، ممکنه هنوز علائم ترک رو داشته باشن و حتی دچار توهم یا “دلریوم ترمنز” (DTs) و تشنج بشن. دلریوم ترمنز یه وضعیت جدی و خطرناکه و اگه نگران علائم‌تون هستید، حتماً با دکترتون صحبت کنید.

بعد از یک هفته

بعد از یک هفته بدون الکل، خطر تشنجتون به طور قابل توجهی کم میشه. همچنین، کم‌کم احتمال بیماری‌های قلبی عروقی هم پایین میاد. الکل می‌تونه فشار خون رو بالا ببره و باعث بشه قلبتون بیشتر کار کنه. تو هفته‌های بعد، کبد هم شروع می‌کنه به ترمیم خودش.

بعد از یک ماه

یه ماه بدون الکل، یه موفقیت بزرگه. معمولاً تو این مرحله است که آدما شروع می‌کنن به بهتر شدن بعد از ترک الکل. تو این زمان، بیشتر علائم فیزیکی ترک باید رفته باشن و باید حس کنید که کمتر مضطرب هستید و بیشتر احساس مثبت دارید. مغزتون هم شروع می‌کنه به ترمیم بعضی از آسیب‌ها و کوچک شدن‌هایی که موقع خوردن الکل تجربه کرده بودید. یه مطالعه نشون داده بعد از ۶ هفته ترک الکل، حجم مغز به طور متوسط ۲٪ زیاد میشه.

بعد از شش ماه

بعد از گذشت شش ماه، دیگه واقعاً داری میوه‌ی ترک‌کردن رو می‌چینی. خطر ابتلا به سرطان کم میشه و عملکرد کبدتون هم خیلی بهتر میشه. همچنین احتمال داره یه سری پیشرفت‌ها تو سلامتی جسمانی‌تون ببینید. انرژی و توان بیشتری دارید و احتمالاً حس می‌کنید پوستتون سالم‌تر شده.

بعد از یک سال

تو این مرحله، خطر انواع بیماری‌ها کم شده، چگالی استخوناتون هم داره زیاد میشه. یادتون باشه هر کسی فرق داره و تجربه‌های متفاوتی داره وقتی مشروب رو ترک می‌کنه. ترک الکل می‌تونه سخت باشه، ولی مزایای اون ارزشش رو داره.

تأثیرات روحیِ ترکِ مشروب

تغییراتی که تو سلامت روانی‌تون وقتی الکل رو ترک می‌کنید اتفاق می‌افته، می‌تونه شامل علائم ترک، مشکلات خواب، زودرنجی، تغییرات خلقی و فکر کردنِ واضح‌تر باشه. بعضی از این تغییرات ممکنه یه مدتی ناراحت‌کننده باشن، ولی کم‌کم و با دور شدن از الکل بهتر می‌شن.

بدنتون شروع می‌کنه به سم‌زدایی

همین که برای اولین بار مشروب رو ترک می‌کنید، بدن شروع می‌کنه به سم‌زدایی. این می‌تونه باعث علائم ترک بشه، مثل اضطراب، لرزش، عرق‌کردن و حالت تهوع. علائم ترک الکل می‌تونه خفیف تا شدید باشه. البته همه کسایی که مشروب رو ترک می‌کنن علائم ترک رو تجربه نمی‌کنن، اما اگه مدت زیادی مشروب خوردید، زیاد می‌خوردید و یا همش می‌خوردید، احتمال اینکه این علائم رو داشته باشید بیشتره.

ممکنه تو خوابیدن مشکل داشته باشید

یکی از شایع‌ترین عوارضِ ترک الکل، بی‌خوابی‌ه. دلیلش اینه که الکل مثل یه آرام‌بخش عمل می‌کنه، واسه همین وقتی دیگه تو بدنتون نیست، ممکنه تو به خواب رفتن یا خوب خوابیدن مشکل داشته باشید. اگه معمولاً الکل رو به عنوان راهی برای حل مشکلات خوابتون مصرف می‌کردید، این موضوع بیشتر به چشم میاد. متأسفانه، با اینکه الکل اینجوری به نظر میاد که زودتر به خواب می‌رید، ولی می‌تونه باعث کیفیت بدتر خواب هم بشه. دکتر ولپیکلی، مؤسس و مدیر پزشکی مرکز ولپیکلی و مدیر اجرایی مؤسسه پزشکی اعتیاد، می‌گه: “مصرف الکل واسه خواب می‌تونه زمان به خواب رفتن رو کم کنه، اما تو طول چرخه‌ی خواب، کیفیت خواب ضعیفه. با گذشت شب، بیشتر بیدار می‌شید و میزان خواب REM کم میشه.” اون توضیح میده: “به علاوه، استفاده‌ی مداوم از الکل برای خواب فقط نیاز به استفاده از الکل در آینده رو هم بیشتر می‌کنه”. خوشبختانه، کم‌کردن مصرف الکل می‌تونه به بهتر شدن خوابتون تو طول زمان کمک کنه، هرچند ممکنه تا یه مدتی بعد از ترک، با مشکلات خواب بیشتری دست و پنجه نرم کنید. اگه تو خوابیدن مشکل دارید، با دکترتون درباره‌ی راه‌حل‌هایی که ممکنه کمک کنه، صحبت کنید.

ممکنه احساس زودرنجی، اضطراب یا تغییرات خلقی داشته باشید

احساس اضطراب یا زودرنجی وقتی الکل رو ترک می‌کنید، معموله. چون الکل یه آرام‌بخش برای سیستم عصبی مرکزیه، و وقتی دیگه تو بدنتون نیست، بدنتون باید به این تغییر عادت کنه. به‌علاوه، ممکنه تغییرات خلقی هم داشته باشید، اگه به این دلیل مشروب می‌خوردید که حالتون بهتر بشه، مثلاً اگه با خوردن الکل احساسات بدتون رو موقتاً کم می‌کردید یا احساسات خوبتون رو بیشتر می‌کردید. مثل بقیه‌ی علائم، تأثیرش رو خلق‌وخو بستگی داره به اینکه چقدر و چه مدت الکل مصرف می‌کردید.

خوبی‌های ترک الکل

ترک الکل می‌تونه تأثیرات خیلی خوبی روی روحیه و سلامتی جسمی‌تون داشته باشه. تو این مقاله، می‌خوایم مزایای مختلف ترک الکل رو بررسی کنیم.

تأثیرات روحی

اگه الکل رو کم یا متوسط مصرف می‌کردید، ممکنه تأثیرات موقتی و خفیفی روی روحیه‌تون احساس کنید. ولی اگه زیاد یا مدت طولانی مشروب می‌خوردید، تأثیراتش بیشتره و زمان بیشتری طول می‌کشه تا سیستم‌های عصبی‌تون دوباره تعادلشون رو به دست بیارن.

شاید واضح‌تر فکر کنید

یکی از خوبی‌های ترک الکل اینه که ممکنه ذهنتون شفاف‌تر بشه. الکل می‌تونه تو شیمی مغزتون تغییراتی ایجاد کنه که باعث مشکلات شناختی میشه. مصرف الکل می‌تونه به مشکلات مختلفی مثل حافظه‌ی ضعیف، کند شدن زمان واکنش، ضعیف شدن کنترل رفتار و تمرکز کم منجر بشه. مصرف الکل به مرور زمان می‌تونه به آسیب دیدن سلول‌های عصبی و کم شدن حجم مغز هم منجر بشه. دکتر ولپیچلی می‌گه: “تحقیقات نشون میده بهبودی عملکرد شناختی حدود دو تا چهار هفته طول می‌کشه. آدما متوجه می‌شن که بهتر می‌تونن تمرکز کنن و اتفاق‌ها رو به خاطر بسپارن. همچنین، آدم‌ها کمتر واکنشی می‌شن و بهتر می‌تونن برنامه‌ریزی و سازماندهی کنن.”

شاید خوشحال‌تر بشید

یکی از بهترین مزایای ترک الکل اینه که ممکنه احساس خوشحالی بیشتری داشته باشید. الکل می‌تونه منجر به افسردگی، اضطراب و مشکلات دیگه سلامت روان بشه. اختلال مصرف الکل معمولاً همراه با مشکلات دیگه روان رخ میده. این مشکلات ممکنه باعث بشه آدما الکل مصرف کنن تا با علائمشون کنار بیان. تو بعضی موارد، قرار گرفتن در معرض الکل به مدت طولانی می‌تونه خطر ابتلا به بیماری‌های روانی رو زیاد کنه. این به این معنی نیست که یه بیماری روانی حتماً با ترک الکل بهتر میشه، اما خودداری از مصرف الکل می‌تونه علائمتون رو بهتر کنه و نتیجه‌ی درمان رو بهتر کنه.

تأثیرات جسمانیِ ترک الکل

علاوه بر خوبی‌های روحی که وقتی الکل رو ترک می‌کنید تجربه می‌کنید، مزایای جسمانیِ زیادی هم وجود داره. چند نمونه از راه‌هایی که ترک الکل می‌تونه سلامتی جسمی‌و رفاهتون رو بهتر کنه، اینان:

• کبدتون شروع می‌کنه به ترمیم خودش: الکل یه سمه که می‌تونه به کبدتون آسیب برسونه. اما وقتی الکل رو ترک می‌کنید، کبدتون شروع می‌کنه به ترمیم خودش و آسیب‌ها کم‌کم برطرف می‌شن.
• شاید اشتهاتون تغییر کنه: مصرف الکل، حتی به مقدار کم، می‌تونه باعث چاقی بشه. واسه همین، وقتی الکل رو ترک می‌کنید، ممکنه حس کنید کمتر میل به غذا دارید.
• خطر ابتلا به بعضی بیماری‌ها کم میشه: اگه زیاد مشروب می‌خوردید، خطر ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرطان، بیماری قلبی و سکته‌ی مغزی زیاد میشه. اما وقتی الکل رو ترک می‌کنید، خطر ابتلا به این بیماری‌ها هم کم میشه.
• پوستتون ممکنه بهتر بشه: یکی از عوارض جانبی ترک الکل اینه که پوستتون ممکنه بهتر بشه. الکل می‌تونه باعث کم‌آبی بدن بشه که می‌تونه پوست رو خشک و کدر کنه. واسه همین، ترک الکل می‌تونه به پوستتون کمک کنه که بیشتر مرطوب و درخشان به نظر بیاد.
• شاید انرژی بیشتری داشته باشید: بعد از کم شدن علائم اولیه ترک، ممکنه متوجه بشید که انرژی بیشتری نسبت به قبل دارید. این به این دلیله که الکل یه ماده‌ی افسرده‌کننده‌ست، واسه همین وقتی دیگه تو سیستم‌تون نیست، بدنتون انرژی بیشتری واسه کار کردن داره.

مزایای دیگه وقتی الکل رو ترک می‌کنید

ترک الکل می‌تونه مزایای مهمی برای سلامتی جسمی‌و روحیتون به‌همراه داشته باشه، اما مزایای دیگه‌ای هم وجود داره که ممکنه تجربه کنید:

• شاید پول بیشتری داشته باشید: یکی از مزایای مالی ترک الکل اینه که احتمالاً پول بیشتری واسه خرج کردن دارید. الکل یه عادت پرهزینه‌ست، واسه همین ترک کردنش می‌تونه یه مقدار پول اضافه براتون آزاد کنه.
• شاید عمرتون زیاد بشه‌: یکی از مهم‌ترین مزایای ترک الکل اینه که ممکنه طول عمرتون زیاد بشه. سوءمصرف الکل می‌تونه منجر به مشکلات جدی بهداشتی مثل بیماری کبد و سرطان بشه. واسه همین، ترک الکل می‌تونه کمکتون کنه که از این بیماری‌های بالقوه کشنده دور بمونید.
• شاید احساس بهره‌وری بیشتری کنید: یکی از خوبی‌های غیر منتظره‌ی ترک الکل اینه که ممکنه متوجه بشید که بهره‌وری‌تون بیشتر شده. چون الکل می‌تونه باعث خستگی و کم شدن انگیزه بشه، واسه همین وقتی الکل رو ترک می‌کنید، ممکنه انجام کارا براتون آسون‌تر بشه.
• شاید رابطه‌های بهتری داشته باشید: الکل می‌تونه باعث مشکلات تو رابطه‌ها بشه، مثل بحث و دعوا، مشکلات ارتباطی و زیر سوال رفتن اعتماد. واسه همین، ترک الکل می‌تونه بهتون کمک کنه که رابطه‌هاتون رو با دوستا و خانواده‌تون بهتر کنید.

چطور کمک بگیرید

ترک الکل می‌تونه مزایای زیادی، هم تو کوتاه‌مدت و هم بلندمدت، به‌همراه داشته باشه. اگه به ترک الکل فکر می‌کنید، این مزایا ممکنه کمکتون کنه که تصمیم بگیرید. البته، ترک الکل همیشه آسون نیست و ممکنه تو این راه با چالش‌هایی مواجه بشید. ولی اگه به ترک کردن متعهد باشید، می‌تونید به هدفتون برسید.

اگه می‌خواید الکل رو ترک کنید، اول با دکترتون صحبت کنید. اون‌ها می‌تونن راه‌حل‌های درمانی که می‌تونه بهتون کمک کنه، مثل درمان و داروها، رو پیشنهاد بدن. راه‌حل‌های روان‌درمانی مثل درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمانِ تقویتِ انگیزه (MET) می‌تونن به تغییر الگوهای فکریِ نامناسب، آموزش مهارت‌هایی واسه مقابله با شرایط سخت و بهتر کردن انگیزه‌ی ترک کمک کنن. دکترتون همچنین ممکنه داروهایی تجویز کنه که بتونه علائم ترک و میل به الکل رو کم کنه. داروهایی مثل ویترو (نالتروکسان)، کامپرال (آکامپروسات) و آنتابوز (دی‌سولفیرام) توسط FDA واسه درمان اختلال مصرف الکل تأیید شدن.

اگه شما یا یکی از عزیزانتون با اختلال مصرف الکل دست و پنجه نرم می‌کنید، با شماره‌ی 1-800-662-4357 با خط ملی خدمات بهداشت روان و سوء مصرف مواد (SAMHSA) تماس بگیرید تا اطلاعاتی درباره‌ی مراکز حمایت و درمان تو منطقه‌تون دریافت کنید. برای منابع بیشتر در زمینه بهداشت روان، به پایگاه داده‌ی خط ملی ما سر بزنید.

“`