مگس‌های نیوزیلندی رنگ عوض می‌کنند! تکامل سریع در برابر بحران زیست‌محیطی

دگرگونی رنگ مگس‌های سنگی بومی نیوزیلند در واکنش به دگرگونی‌های محیطیِ ناشی از کردار آدمیزاد

پژوهش‌های نو نشان میدهند که مگس‌های سنگی بومی نیوزیلند، در پاسخ به دگرگونی‌های محیطی که زاییدۀ فعالیت‌های انسانی‌ست، رنگ خود را عوض کرده‌اند. این پژوهش که به‌تازگی در نشریۀ ساینس به چاپ رسیده، به‌عنوان یکی از روشن‌ترین نمونه‌های تکامل جانوران در واکنش به تغییرات ناشی از بشر شناخته می‌شود.

پروفسور جان واترز، یکی از نویسندگان این پژوهش از دانشگاه اوتاگو، می‌گوید که مگس‌های سنگی به دلیل جنگل‌زدایی‌های تازه‌ای که رخ داده، رنگ‌و‌روی تازه‌ای گرفته‌اند. او توضیح می‌دهد: «در مناطقی که جنگل‌های طبیعی برقرارند، گونه‌های بومی، رنگ‌های «هشداردهنده»ای به خود می‌گیرند که شبیه رنگ‌های یک گونه سمی در جنگل است تا شکارچیان را بفریبند و به‌شان تلقین کنند که خودشان هم سمی هستند.»

او در ادامه می‌گوید: «اما از زمانی‌که انسان‌ها جنگل‌ها را از میان برده‌اند، گونه‌های سمی هم از بین رفته‌اند. در نتیجه، در مناطق جنگل‌زدایی‌شده، گونه‌هایی که از این استراتژی تقلید می‌کردند، آن را کنار گذاشته‌اند، چرا که چیزی برای تقلید وجود ندارد، و به رنگ‌های دیگری تکامل یافته‌اند.»

دانشمندان مدت‌هاست که دربارۀ این پرسش کنجکاو بوده‌اند که آیا انسان‌ها باعث ایجاد تغییرات تکاملیم در جوامع طبیعی می‌شوند یا نه.

تأثیر آدمیزاد بر تکامل گونه‌ها

یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های تکامل که از پیِ فعالیت‌های انسانی پدید آمده، جمعیت پروانه فلفلی در بریتانیاست که در واکنش به آلودگی‌های صنعتی در قرن نوزدهم رنگ عوض کرد. اما پروفسور واترز می‌گوید که حتی این مورد هم بحث‌برانگیز تلقی شده است. این پژوهش تازه نمایان می‌سازد که چگونه انسان‌ها نحوۀ تعاملِ گونه‌های بومی را تغییر داده‌اند.

دکتر گراهام مک‌کلاچ، یکی از نویسندگان این پژوهش، می‌گوید که انسان‌ها، تعاملات بوم‌شناختی بین گونه‌هایی را که میلیون‌ها سال تکامل یافته‌اند، مختل کرده‌اند؛اما برخی از گونه‌های بومی ما به‌اندازۀ کافی سَرسَخت هستند تا بر این چالش‌ها فائق آیند. او می‌گوید: «این پژوهش، اهمیت فراوان دارد، چرا که نشان می‌دهد که دست‌کم برای برخی از گونه‌های بومی ما، امکانِ سازگاری با دگرگونی‌های محیطی ناشی از کردار انسان وجود دارد؛ حتی زمانی که این دگرگونی‌ها به‌سرعت رخ می‌دهند.»

دکتر مک‌کلاچ همچنین اشاره می‌کند: «این پژوهش نشان می‌دهد که جمعیت‌های مستقل نیز در واکنش به جنگل‌زدایی، دگرگونی‌های مشابهی را تجربه کرده‌اند. این دگرگونی‌ها به‌طور مستقل در نقاط گوناگونِ قلمروِ گونه‌ها رخ داده‌اند، و این نشان می‌دهد که تکامل می‌تواند یک فرآیندِ قابل‌پیش‌بینی باشد.»