فرسودگی دلسوزی: چطور از فرسودنِ احساساتتون جلوگیری کنید؟

فرسودگی دلسوزی: یک چالش احساسی

فرسودگی دلسوزی، به معنای خستگی روحی و جسمی است که می‌تونه روی کسانی که با ضربه روحی یا فشارهای مشابه سر و کار دارن، اثر بذاره. این حالت با کاهش توانایی در هم‌دلی، احساس بی‌یاوری و کلافگی ناشی از تلاش برای حمایت از کسانی که رنج می‌برن، مشخص می‌شه. گاهی اوقات، به این وضعیت، ضربه روحی ثانویه یا ضربه روحی جانبی هم می‌گن.

داشتن توانایی در هم‌دلی و ابراز هم‌دردی برای رفتارهای اجتماعی و روابط بین فردی سالم، خیلی مهمه.

چرا فرسودگی دلسوزی اتفاق میفته؟

دکتر اریک زیلمر، که استاد روان‌شناسی عصب‌شناختی در دانشگاه درکسل هست، می‌گه: “هم‌دلی واقعی، که با رفتار مؤدبانه فرق داره، یک فرآیند پیچیده عصبی-روان‌شناختیه که به عملکرد اجرایی ناحیه پیشانی مغز مربوط می‌شه.” برای این‌که فرد بتونه هم‌دلی کنه، باید درک درستی از محیط اجتماعیش داشته باشه و از تأثیر رفتارهاش روی دیگران آگاه باشه.

برای کسانی که از دیگران حمایت می‌کنن، مثل درمانگرها، مواجهه مداوم با آسیب‌های روحی دیگران می‌تونه فشار زیادی ایجاد کنه و باعث بشه احساس کنن که چاه هم‌دلی‌شون ته کشیده. حتی وقتی آدما دلشون می‌خواد هم‌دلی کنن، ممکنه ببینن که منابع احساسی و جسمی لازم رو ندارن.

علائم فرسودگی دلسوزی چیه؟

دکتر شکیرا اسپادا-کامپوس، که متخصص ارشد سلامت رفتاری در MDLIVE هست، می‌گه: “اگرچه این وضعیت بیشتر توی افرادی که تو کارهای درمانی هستن دیده می‌شه، ولی می‌تونه برای هر کسی اتفاق بیفته، به‌خصوص اگه شما کسی هستید که دیگران برای گرفتن راهنمایی و حمایت به شما مراجعه می‌کنن.”

فرسودگی دلسوزی می‌تونه به روش‌های مختلفی روی آدما تأثیر بذاره. چند تا از علائم رایجش ایناست:

• احساس خستگی روحی، جسمی و ذهنی
• احساس بی‌علاقگی، بدبینی یا بی‌تفاوتی
• فکر کردن و نگرانی بیش از حد در مورد رنج دیگرون
• سرزنش خود یا دیگران به خاطر ناتوانی در کمک کردن یا پیشگیری از آسیب
• زودرنجی و عصبانیت
• بی‌احساسی عاطفی
• احساس غم و غصه
• احساس بی‌یاوری
• مشکلات خواب، تغییر در اشتها، ناراحتی معده، حالت تهوع و سرگیجه
• تغییر در دیدگاه یا باورهای معنوی
• مشکل در هم‌دلی با کسانی که رنج می‌کشن

افرادی که دچار فرسودگی دلسوزی هستن، معمولا احساس بدبینی‌شون بیشتر می‌شه. ممکنه به باورهاشون شک کنن و در مورد وجود خوبی در دنیا تردید داشته باشن. توی محیط کار، ممکنه احساس بی‌احترامی، از دست دادن اعتماد به نفس، از دست دادن علاقه و مشکل در هم‌دلی با کسانی که ازشون مراقبت می‌کنن، داشته باشن.

مراحل فرسودگی دلسوزی چیه؟

فرسودگی دلسوزی معمولا به تدریج و در طول زمان اتفاق میفته. مهمه که یادتون باشه این یه فرآیند پیشرونده و انباشتیه و فرسودگی دلسوزی، مرحله پایانیه.

تحقیقات نشون داده که فرسودگی دلسوزی در چهار مرحله اصلی اتفاق میفته:

1. توانایی در هم‌دلی: شامل توانایی فرد برای دیدن درد دیگرانه.
2. واکنش هم‌دلانه‌: بعد از اینکه با کسی که در حال درد کشیدن مواجه می‌شیم، یه واکنش هم‌دلانه نشون می‌دیم.
3. استرس هم‌دلانه: در این مرحله، ممکنه آدما دچار استرس هم‌دلانه طولانی‌مدت بشن، به‌خصوص اگه به کسی که آسیب دیده کمک می‌کنن.
4. فرسودگی دلسوزی: اگه فرد نتونه از استرس هم‌دلانه خودش ریکاوری کافی داشته باشه، خطر فرسودگی دلسوزی زیاد می‌شه.

علت‌های فرسودگی دلسوزی

فرسودگی دلسوزی بر اثر مواجهه مداوم با آسیب‌های روحی ثانویه به وجود میاد. افرادی که احساس می‌کنن کنترلی ندارن یا احساس بی‌یاوری می‌کنن، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارن. یکی از عوامل کلیدی در فرسودگی دلسوزی، درخواست مداوم برای هم‌دلیه که می‌تونه طاقت‌فرسا باشه.

نکات کلیدی برای مقابله با فرسودگی دلسوزی

اگه علائم فرسودگی دلسوزی رو تشخیص دادید، مهمه که اقداماتی برای مقابله باهاش انجام بدید. دکتر زیلمر می‌گه: “اگه هم‌دلی حس می‌کنید داره تبدیل به یه کار می‌شه، احتمالا دیگه زیاده‌روی می‌کنید و وقتشه که استراحت کنید یا کارهای هم‌دلانه رو کم کنید.”

از جمله راهکارهایی که می‌تونن به آدما کمک کنن تا بهتر بشن، می‌شه به اینا اشاره کرد:

• کاهش مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا
• ایجاد مرزهای احساسی
• تمرین مراقبت از خود

اگه شما توی حرفه‌ای هستید که دارین سعی می‌کنید به دیگران کمک کنید و با حجم کار زیاد مواجه هستید، یادتون باشه که مراقبت از خود اولین قدم در جهت حمایت از دیگرانه.

“`