رازهای خاک در روزگاران کهن
میلیاردها سال پیش، زمانی که هیچ نشانی از حیات به شکل کنونی‌اش پیدا نبود، سنگ‌های آسمانی به کرّات به زمین می‌خوردند. یکی از این سنگ‌های فضایی حدود سه و بیست و شش صدم میلیارد سال پیش به زمین برخورد کرد و هنوز هم پرده از رازهای گذشته‌ی زمین برمی‌دارد. خانم نادیا درابون، زمین‌شناس بازه‌ی باستانی و استاد‌یار بخش علوم زمین و سیاره‌ها، بی‌اندازه شیفته‌ی این است که زمین در دوران‌های باستانی که با ریزش سنگ‌های آسمانی رنگ‌آمیزی شده بود، چطور به نظر می‌رسید؛ زمانی که تنها باکتری‌های تک‌یاخته‌ای و آرکئاها زمام امور را در دست داشتند و دگرگونی‌ها آغاز شده بود.
پرسش‌های اساسی در مورد زمین باستان
پرسش‌هایی که ذهن او را به خود مشغول کرده‌اند شامل این مواردند: نخستین اقیانوس‌ها چه زمانی پدیدار شدند؟ قاره‌ها چگونه شکل گرفتند؟ زمین‌ساخت صفحه‌ای چطور کار می‌کرد؟ این برخورد‌های ویرانگر چه اثری بر تکامل حیات گذاشتند؟ یک پژوهش نو در نشریه‌ی Proceedings of the National Academy of Sciences به برخی از این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد و به برخورد سنگ آسمانی “S2” که بیش از سه میلیارد سال پیش روی داد، پیوند دارد. نشانه‌های زمین‌شناختی این برخورد در کمربند سنگ سبز باربرتون در آفریقای جنوبی یافته شده است.
پژوهش‌ها و یافته‌ها
گروه درابون با جمع‌آوری و بررسی دقیق نمونه‌های سنگی که فاصله‌ی بین‌شان تنها چند سانتی‌متر است و آنالیز رسوب‌شناسی، ژئوشیمی و ترکیب ایزوتوپ‌های کربن، تصویری جذاب از آنچه در روز برخورد شهاب‌سنگی به اندازه‌ی چهار کوه اورست به زمین رخ داد، ارائه می‌دهد. درابون می‌گوید: “تصور کنید که در کنار ساحل کیپ کاد ایستاده‌اید، در یک فلات آبی کم‌عمق. این یک محیط با انرژی کم است، بی‌هیچ جریان تندآبی. سپس ناگهان، یک سونامی بزرگ به راه می‌افتد و بستر دریا را آشفته می‌کند.”
سنگ آسمانی S2 که تخمین زده می‌شود دویست برابر بزرگ‌تر از سنگ آسمانی باشد که دایناسورها را نابود کرد، سونامی‌ای به پا کرد که اقیانوس را به هم ریخت و آلودگی‌ها را از خشکی به نواحی ساحلی کشاند.
تأثیر برخورد شهاب‌سنگ بر حیات ابتدایی زمین
گرمای حاصل از به هم خوردن سنگ آسمانی باعث جوشیدن لایه‌ی بالایی اقیانوس شد و هم‌زمان جوّ هم گرم شد. ابری متراکم از غبار همه جا را پوشاند و هر نوع فعالیت فتوسنتزی را متوقف کرد. اما باکتری‌ها موجوداتی قوی‌پنجه هستند و بر اساس تحلیل گروه تحقیقاتی، پس از این برخورد، حیات باکتریایی با سرعت به حالت طبیعی خود بازگشت. این بازگشت همراه بود با افزایش شدید جمعیت موجودات تک‌یاخته‌ای که از عناصر فسفر و آهن تغذیه می‌کنند. آهن احتمالاً توسط سونامی ناشی از برخورد از ژرفای اقیانوس به آب‌های کم‌عمق منتقل شد و فسفر نیز از طریق خود سنگ آسمانی و افزایش فرسایش و تخریب در خشکی به زمین رسید.
تحلیل‌های خانم دابون نشان می‌دهد که باکتری‌های مصرف‌کننده‌ی آهن در پی این برخورد به شکل چشمگیری زیاد شدند. این تغییر به سمت باکتری‌های دوستدار آهن، هرچند کوتاه‌مدت، بخشی کلیدی از پازل حیات ابتدایی روی زمین را به تصویر می‌کشد. بر اساس مطالعه‌ی دابون، رویدادهای برخورد شهاب‌سنگی – که معمولاً به عنوان فاجعه‌آمیز برای حیات شناخته می‌شوند (از جمله، شصت و شش میلیون سال پیش، برای دایناسورها) – برای حیات یک جنبه‌ی مثبت داشتند. دابون گفت: “ما رویدادهای برخورد را به عنوان فاجعه‌هایی برای حیات تصور می‌کنیم. اما آنچه این مطالعه به آن اشاره دارد این است که این برخوردها می‌توانستند برای حیات، به ویژه در مراحل اولیه، مفید باشند… این برخوردها ممکن است واقعاً به حیات اجازه شکوفایی داده باشند.”
این نتایج از رنج و تلاش طاقت‌فرسای زمین‌شناسانی مثل خانم دابون و دانشجویانش حاصل شده است که به کوه‌پایه‌هایی می‌روند که نشانه‌های رسوبی پاشیدگی‌های ابتدایی سنگ‌ها را در خود دارند و در طول زمان در پوسته‌ی زمین حفظ شده‌اند. ردپای شیمیایی پنهان در لایه‌های نازک سنگ به خانم دابون و دانشجویانش کمک می‌کند تا نشانه‌هایی از سونامی‌ها و رخدادهای ویرانگر دیگر را کنار هم بگذارند. کمربند سنگ سبز باربرتون در آفریقای جنوبی، جایی که خانم دابون بیشتر کارهای کنونی خود را متمرکز کرده است، شواهدی از دست‌کم هشت رویداد برخوردی از جمله S2 را در خود دارد. او و گروهش برنامه‌ریزی کرده‌اند تا این منطقه را بیشتر مطالعه کنند و به ژرفای بیشتری در تاریخ زمین و رخدادهای مرتبط با سنگ‌های آسمانی پی ببرند.
بیشتر بخوانید
مدیتیشن یک روز پربرکت برای جذب عشق وامنیت و سلامتی
خود هیپنوتیزم درمان زود انزالی در مردان توسط هیپنوتراپیست رضا خدامهری
تقویت سیستم ایمنی بدن با خود هیپنوتیزم
شمس و طغری
خود هیپنوتیزم ماندن در رژیم لاغری و درمان قطعی چاقی کاملا علمی و ایمن
خود هیپنوتیزم تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس