انتقال دوطرفه آب؛ راهکاری اقتصادی برای مقابله با خشکسالی

راه‌حل جدید برای کمبود آب در ایالت‌های غربی آمریکا

یک مطالعه جدید که توسط محققان دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل انجام شده، راه‌حلی برای کمبود آب در دوران خشکسالی ارائه می‌دهد. این تحقیق به چالش‌های توسعه اقتصادی، رشد جمعیت و عدم قطعیت‌های اقلیمی که کاربران آب در ایالت‌های غربی آمریکا با آن مواجه هستند، می‌پردازد. قراردادهای اجاره دوطرفه پیشنهادی، اجاره آب از کشاورزی به شهری در دوران خشکسالی و از شهری به کشاورزی در دوران بارانی را هماهنگ می‌کند و به نفع هر دو گروه کاربران آب شهری و کشاورزی خواهد بود.

گریگ چراکلیس، استاد برجسته علوم محیطی و مهندسی در دانشکده بهداشت عمومی گیلینگز دانشگاه کارولینای شمالی و مدیر مؤسسه نوآوری مدیریت ریسک و بیمه (IRMII) این دانشگاه می‌گوید: «بازارهای آب ابزار مهمی برای تخصیص آب در ایالت‌های غربی آمریکا و دیگر مناطق کم‌آب در جهان هستند، اما معمولاً در برابر خشکسالی‌ها به کندی واکنش نشان می‌دهند و این موضوع مانع از تخصیص مجدد آب می‌شود که می‌تواند تأثیرات مالی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.»

این مطالعه که به تازگی در نشریه Earth’s Future منتشر شده، سیستم‌های هیدرولوژیک، مهندسی و نهادی را که آب را در جوامع در حال رشد سریع در ناحیه فرانت رنج کلرادو مدیریت می‌کنند، مورد بررسی قرار می‌دهد. این تحقیق یک قرارداد گزینه دوطرفه برای کاربران آب را آزمایش می‌کند که می‌تواند به سرعت به شرایط مرطوب یا خشک پاسخ دهد. این قراردادها قبل از شروع خشکسالی امضا می‌شوند و می‌توانند هم صرفه‌جویی در هزینه و هم اطمینان بالای تأمین آب را برای شهرها فراهم کنند. شهرها می‌توانند از این قراردادها برای تأمین سریع آب از کشاورزان در دوران خشکسالی استفاده کنند.

این توافق به شهرها اجازه می‌دهد که از توسعه منابع بزرگ و پرهزینه که به ندرت استفاده می‌شوند، صرف‌نظر کنند. کاربران کشاورزی نیز از پرداخت‌های سالانه گزینه‌ای از سوی کاربران شهری بهره‌مند می‌شوند و در سال‌های خشک که آب منتقل می‌شود، هزینه‌های بیشتری دریافت می‌کنند. در سال‌های عادی و مرطوب، این قراردادهای گزینه دوطرفه منجر به انتقال مازاد آب شهری به کشاورزان می‌شود که در نتیجه از افزایش سطح تولید کشاورزی در این سال‌ها بهره‌مند می‌شوند. تاریخچه نشان می‌دهد که تخصیص مجدد آب از طریق اجاره حقوق آب، به‌ویژه در دوران خشکسالی، فرآیندی کند و پرهزینه است.

مدیریت حقوق آب در شهرداری‌ها

شهرداری‌ها غالباً برای تأمین نیازهای متوسط و اطمینان از تأمین آب در شرایط خشک، به خرید حقوق آب دائمی بیشتری از آنچه که نیاز دارند روی می‌آورند. پس از خرید این حقوق که به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند، فرآیند اجاره‌گذاری کند و پرهزینه مانع از آن می‌شود که شهرها در سال‌های عادی یا مرطوب، حقوق اضافی را به کشاورزان اجاره دهند. این موضوع به کاهش بهره‌وری کشاورزی در درازمدت منجر می‌شود.

قوانین جدید در ایالت‌های غربی آمریکا

ایالت‌های غربی آمریکا شروع به تصویب قوانینی کرده‌اند که فرآیند تأیید مقررات برای انتقالات کوتاه‌مدت آب را سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌کند. با این حال، مکانیزم‌های جدیدی برای بهره‌برداری از این قوانین تازه تأسیس نشده است. این تحقیق نشان می‌دهد که ساختارهای قراردادی نوآورانه ممکن است بخشی از راه‌حل باشند.

قراردادهای دوطرفه و مزایای آن‌ها

زکری هیرش، نویسنده اصلی و دانشجوی سابق (کارشناسی ارشد ’23) در دپارتمان علوم و مهندسی محیط‌زیست در مدرسه بهداشت عمومی گیلینگز، می‌گوید: “قراردادهای دوطرفه می‌توانند چندساله باشند و با درخواست تأیید و کار بر روی جزئیات قبل از وقوع خشکسالی، انتقالات بین طرفین توافق‌کننده می‌تواند منجر به تخصیص سریع و کارآمد آب کمیاب شود و به طور قابل توجهی از خسارات بکاهد.”

کارایی مدل جدید در کلرادو

این مطالعه کارایی این مدل را در یک رکورد هیدرولوژیکی ۶۳ ساله از سال ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۲ در منطقه مطالعه کلرادو ارزیابی کرده و نشان داد که این ابزار می‌تواند به عنوان یک راهبرد کارآمد و صرفه‌جو برای شهرداری‌ها و کشاورزان در پاسخ سریع به تغییرات شرایط هیدرولوژیکی در طول زمان، نسبت به روش‌های سنتی تخصیص آب عمل کند.

تأثیرات انتقالات یک‌طرفه

ه.ب. زف، یکی دیگر از نویسندگان این تحقیق و مدیر جدید تحقیقات IRMII، می‌گوید: “دهه‌ها انتقالات دائمی و یک‌طرفه آب منجر به تأثیرات غیرمستقیم قابل‌توجهی بر اقتصادهای کشاورزی شده و تنش‌هایی بین کاربران آب شهری و کشاورزی ایجاد کرده است. قراردادهایی که اطمینان می‌دهند انتقالات متقابل و پاسخگو به شرایط متغیر هستند، کلید بازگرداندن اعتماد در زمانی است که راه‌حل‌های همکاری برای خشکسالی به شدت مورد نیاز است.”

قابلیت‌های مدل تخصیص دوطرفه

تیم تحقیقاتی می‌گوید که این مدل تخصیص دوطرفه می‌تواند در بازارهای آب دیگر در سراسر ایالات متحده نیز به کار گرفته شود.