علائم ترک داروهای ضدافسردگی: چی کار کنم حالم خوب شه؟ (راهنمای کامل)

سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چیه؟

اگه حداقل شش هفته داروهای ضدافسردگی مصرف کردی و یهویی مصرفشون رو قطع کنی، ممکنه دچار سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی بشی. این اتفاق بیشتر زمانی میفته که یهویی دارو رو قطع کنی، به جای اینکه کم کم و زیر نظر دکتر دوزش رو کم کنی.

سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی یه سری علائم داره، مثل بی خوابی، حالت تهوع و علائم شبیه آنفولانزا. این علائم معمولا کمتر از دو ماه طول می کشن. بعضی ها به سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی میگن “ترک داروهای ضدافسردگی”.

معمولا این سندروم از نظر جسمی خطرناک نیست، ولی می تونه خیلی آزاردهنده باشه. علاوه بر این، قطع مصرف داروهای ضدافسردگی می تونه باعث بشه بیماری ای که دارو برای درمانش مصرف می شده (مثل افسردگی یا اضطراب) دوباره برگرده.

اگه قصد داری مصرف داروهای ضدافسردگی رو قطع کنی، حتما با دکترت مشورت کن تا از این سندروم جلوگیری کنی.

چقدر سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی شایعه؟

تحقیقات نشون داده که 27% تا 86% افرادی که سعی می کنن مصرف داروهای ضدافسردگی رو قطع کنن، چه خودشون این کار رو انجام بدن چه زیر نظر دکتر، دچار این سندروم میشن.

علائم و دلایل

علائم سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چیا هستن؟

علائم سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی معمولا دو تا چهار روز بعد از قطع مصرف دارو شروع میشن. این علائم شامل موارد زیر هستن:

• علائم شبیه آنفولانزا، شامل خستگی، سردرد، بدن درد و عرق کردن.
• ممکنه خواب های خیلی واضح یا کابوس هم ببینی.
• حالت تهوع (گاهی اوقات استفراغ).
• سرگیجه و سبکی سر.
• احساس سوزش، گزگز یا شوک الکتریکی (پارستزی).
• تغییرات خلقی، مثل اضطراب، تحریک پذیری، بی قراری و پرخاشگری.

اگه این علائم رو داری، حتما به دکترت مراجعه کن.

شدت این علائم می تونه متفاوت باشه، ولی معمولا خفیفه. یه تحقیق نشون داد که از بین افرادی که علائم ترک دارو رو داشتن:

• 7% تا دو ماه علائمشون ادامه داشته.
• 6% تا یک سال علائمشون ادامه داشته.
• 2% بیشتر از سه سال علائم داشتن.

چه چیزی باعث سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی میشه؟

محقق ها دلیل دقیق سندروم قطع مصرف دارو رو نمی دونن. ولی فکر می کنن به خاطر یهویی کم شدن سطح سروتونین در بدن اتفاق می افته، اگه مصرف داروهای SSRI (مهارکننده های بازجذب سروتونین) یا SNRI (مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین) رو قطع کنی. بدن با علائم جسمی و خلقی به این کمبود سروتونین واکنش نشون میده.

عوامل خطر برای سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چیا هستن؟

اگه مصرف داروهای ضدافسردگی رو قطع کنی و شرایط زیر رو داشته باشی، احتمال اینکه دچار این سندروم بشی بیشتره:

• یهویی مصرف دارو رو قطع کنی (به جای اینکه کم کم دوزش رو کم کنی).
• مدت زیادی دارو رو مصرف کرده باشی (سال ها).
• دوز بالایی از دارو رو مصرف کنی (این مقدار بستگی به نوع دارو داره).
• قبلا هم وقتی یه دوز دارو رو فراموش کردی و دوباره مصرفش رو شروع کردی، علائم ترک دارو رو تجربه کرده باشی.

نوع دارویی که مصرف می کنی هم می تونه احتمال ابتلا به این سندروم رو کم یا زیاد کنه. این بیشتر به این بستگی داره که دارو چقدر توی بدن می مونه. داروهایی که بدن سریع تر تجزیه شون می کنه، احتمال اینکه باعث این سندروم بشن بیشتره، نسبت به داروهایی که مدت بیشتری توی بدن می مونن.

پروفایل خطر SSRI:

• خطر بالا: پاروکستین (Paxil®، Pexeva®) و فلووکسامین.
• خطر متوسط: سیتالوپرام (Celexa®)، اسیتالوپرام (Lexapro®) و سرترالین (Zoloft®).
• خطر پایین: فلوکستین (Prozac®).

پروفایل خطر SNRI:

• خطر بالا: ونلافاکسین (Effexor®) و دسوالفاکسین (Khedezla®، Pristiq®).
• خطر متوسط: دولوکستین (Cymbalta®، Drizalma®، Irenka®).
• خطر پایین: میلناسیپران (Savella®) و لومیلناسیپران (Fetzima®).

داروهای MAOI (مهارکننده های مونوآمین اکسیداز)، داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای و داروهای ضدافسردگی چهار حلقه ای هم معمولا خطر بالایی برای این سندروم دارن.

عوارض سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چیا هستن؟

در بعضی موارد، قطع مصرف داروهای ضدافسردگی می تونه خطرات جدی داشته باشه، از جمله:

• فکر کردن به خودکشی.
• خودکشی.
• شیدایی (مانیا).

اگه خودت یا بچه ت فکر خودکشی دارین، فورا با اورژانس تماس بگیرین.

تشخیص و آزمایش ها

سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چطوری تشخیص داده میشه؟

هیچ آزمایش پزشکی ای وجود نداره که بتونه سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی رو تشخیص بده. در عوض، دکترتون یه سری سوال درباره علائمتون و سابقه پزشکیتون می پرسه. ازتون می پرسه که کی مصرف دارو رو قطع کردین.

علائم این سندروم می تونه شبیه علائم بیماری های دیگه باشه، از جمله افسردگی و اضطراب. بنابراین، هر چقدر که می تونین درباره علائمتون و نحوه شروعشون اطلاعات بدین.

مدیریت و درمان

سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چطوری درمان میشه؟

بهترین راه درمان این سندروم اینه که دوباره مصرف دارو رو با همون دوزی که قبلا مصرف می کردین شروع کنین. این کار معمولا باعث میشه علائمتون ظرف 24 ساعت از بین برن. اگه هنوز می خواین مصرف دارو رو قطع کنین، دکترتون بهتون میگه که چطوری کم کم دوزش رو کم کنین.

بسته به شدت علائمتون و اینکه چقدر طول می کشن، دکترتون ممکنه داروهایی رو برای کنترلشون تجویز کنه. مثال ها شامل:

• مسکن هایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن برای سردرد.
• داروهای ضد تهوع مثل اندانسترون (Zofran®) برای حالت تهوع.
• هیدروکسی زین یا بنزودیازپین ها برای اضطراب و بی خوابی.

پیشگیری

چطوری می تونم از سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی پیشگیری کنم؟

متاسفانه، همیشه نمیشه از این سندروم پیشگیری کرد. ولی مهم ترین کاری که می تونین برای پیشگیری ازش انجام بدین اینه که قبل از قطع مصرف دارو، با دکترتون صحبت کنین. قطع مصرف داروهای ضدافسردگی به یه روش ایمن می تونه یه فرایند طولانی باشه – باید کم کم دوز دارو رو کم کنین.

هر نوع داروی ضدافسردگی با بقیه فرق داره، بنابراین دکترتون بهترین راهنما برای قطع مصرف دارو هست.

چشم انداز / پیش آگهی

چشم انداز سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی چطوریه؟

چشم انداز این سندروم از فردی به فرد دیگه فرق داره. بیشتر موارد خفیف هستن و بیشتر از هشت هفته طول نمی کشن. ولی بعضی موارد می تونن شدید باشن و علائمشون یه سال یا بیشتر طول بکشه.

سندروم قطع مصرف داروهای ضدافسردگی می تونه آزاردهنده باشه. بهترین راه برای پیشگیری ازش اینه که کم کم و زیر نظر دکترتون مصرف دارو رو قطع کنین. اگه سوالی دارین، حتما از دکترتون بپرسین. اونا اونجا هستن که کمکتون کنن.