ماهی‌های قطبی خوشبخت‌تر از استوایی‌ها! گرمایش زمین چه بلایی سرشون میاره؟

تحقیقات تازه: ماهی‌های آب‌شیرین قطبی، اوضاع‌شون از هم‌نوعای استوایی بهتره!

تحقیقات تازه نشون می‌ده که وضعِ جمعیت‌های ماهی‌های آب‌شیرینِ نزدیکِ قطب‌ها، در مقایسه با هم‌نوعای استوایی شون خیلی بهتره. گونه‌های بزرگ‌جثه و مهاجری مثل ماهی آزاد اقیانوس اطلس دارن حسابی رونق می‌گیرن؛ چون گرم‌تر شدن هوا داره زیستگاه‌های تازه‌ای رو تو مرزهای قطبی محدوده‌ی زندگیشون ایجاد می‌کنه.

این مطالعه که امروز توی مجله‌ی PNAS منتشر شده، بر اساس یه مجموعه‌ی داده که شامل بیش از 10،000 سری زمانی و 600 و خورده‌ای گونه‌ی ماهی بوده، انجام شده. تغییرات اقلیمی به عنوان یه تهدید جدی برای تنوع زیستی شناخته شده و باعث تغییرات گسترده‌ای تو پراکندگی گونه‌های دریایی و زمینی شده؛ چون اونا دارن تلاش می‌کنن به زیستگاه‌های مناسب از نظرِ دما دسترسی پیدا کنن. با وجود این، واکنش‌های گونه‌های آب‌شیرین به تغییرات اقلیمی، نسبتاً کمتر بررسی شده.

پروفسور مارتین جنر، یکی از نویسنده‌های این تحقیق، این‌طور توضیح میده: “یه واکنشِ بیولوژیکیِ رایج به گرم شدن جوّ تو زیستگاه‌های دریایی و زمینی اینه که جمعیت‌ها تو سمتِ قطبیِ محدوده‌ی گونه‌ها بیشتر میشن، چون محیط‌های جدیدی به وجود میاد. در مقابل، جمعیت‌ها تو سمتِ استواییِ محدوده‌ی گونه‌ها کم میشن، چون شرایط دیگه بیش از حد گرم میشه.”

تیم تحقیق، یه پایگاه داده‌ی چند‌قاره‌ای از سری‌های زمانی جمعیت ماهی‌های رودخونه‌ای که از سال 1958 تا 2019 جمع‌آوری شده بود رو با داده‌های دما تو همون بازه‌ی زمانی مطابقت داد. تو نقاطی که نمونه‌برداری شده بود، دما به طور میانگین تو هر دهه 0.21 درجه‌ی سانتی‌گراد بالا رفته.

تأثیر تغییرات اقلیمی روی جمعیتِ ماهی‌های آب‌شیرین

تحقیقات نشون داده که روندِ جمعیت‌ها با الگوهای مورد انتظارِ ناشی از گرمایشِ اقلیمی همخوانی داره و این روندها تو سری‌های زمانی که بیش از سی سال رو پوشش میدن، بیشتر دیده میشه. واکنش‌های مربوط به تغییرات اقلیمی، به‌خصوص تو گونه‌هایی که اندازه‌ی بدن‌شون بزرگ‌تره، سطح تروفی بالاتری دارن، رفتار مهاجرتی بین رودخونه و دریا دارن و پراکندگی گسترده‌تری دارن، بیشتر مشخصه.

گونه‌هایی که این روند رو دارن، شامل ماهی قزل‌آلا و ماهی‌های درشت‌هیکل دیگه هستن که برای خیلی از ماهی‌گیرها آشنا هستن؛ مثل ماهی زردپر و کپورِ شمالی. علاوه بر این، پاسخ‌های مثبت به افزایش دما تو ارتفاعات بالاتر که معمولاً شرایط خنک‌تری دارن، بیشتر دیده میشه.

پروفسور جنر گفت: “این یافته‌ها نشون میده که گرم شدنِ پیش‌بینی‌شده تو آینده، احتمالاً باعث تغییرات گسترده‌ای تو ساختارِ جوامعِ رودخونه‌ای میشه، که شامل کاهشِ جمعیت تو لبه‌های پراکندگیِ گونه‌ها هم هست.”

در حال حاضر، تیم تحقیق دنبال اینه که بیشتر بفهمه تغییرات اقلیمی نسبت به بقیه‌ی عواملِ استرس‌زا، مثل آلودگی، تغییرات زیستگاه و صید، چه اهمیتی تو تأثیر گذاشتن روی اندازه‌ی جمعیت ماهی‌های آب‌شیرین داره. او تو آخر صحبتش گفت: “تحقیق ما نشون داده که چطور گرم شدن آب‌ها روی ماهی‌های آب‌شیرین رودخونه‌ای تأثیر میذاره، که هم از نظرِ تنوع زیستی غنی هستن و هم طبق سنت، برای فرهنگ‌های مختلفِ سراسر دنیا مهم هستن.”

اون اضافه کرد: “امیدواریم که با روشن کردن این موضوع که تغییرات اقلیمی چطور روی ماهی‌های آب‌شیرین اثر میذاره، اقدامات مثبتی برای حفظ و استفاده‌ی پایداری از اونا انجام بشه.”

اون همچنین تأکید کرد: “ما باید بیشتر یاد بگیریم که چطور می‌تونیم تأثیراتِ تغییرات اقلیمی رو از طریقِ راهکارهای حفاظتی، مثل احیای زیستگاه‌ها، کم کنیم.”