ریشه ی ژاپنی ها از کجا بود؟ کشف ژنتیکی جدید، پاسخ می دهد!

کاوش‌های نوین در خصوص کوچ‌نشینی به مجمع‌الجزایر ژاپن

یک تیم پژوهشی مشترک به سرپرستی جونگ هیون کیم و جون اوهاشی از دانشگاه توکیو، پرده از این موضوع برداشتند که بخش عمده‌ی مهاجرت‌ها به مجمع‌الجزایر ژاپن در دوران‌های یایویی و کوفون (حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد تا سال ۵۳۸ میلادی) از شبه‌جزیره کره سرچشمه گرفته است. این محققین، ژنوم کامل یک فرد متعلق به دوره‌ی “یایویی” را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند، نتیجه نشان داد که نتایج به دست آمده از این بررسی، بیشترین همخوانی را با جمعیت‌های غیر ژاپنی، به ویژه کره‌ای‌ها دارد.

اگرچه این مسئله که جمعیت‌های امروزی ژاپنی، دارای ریشه‌هایی دوگانه هستند، به طور گسترده‌ای پذیرفته شده است؛ این کشف، دیدگاه‌های تازه‌ای را در مورد جزئیات الگوهای مهاجرت به این مجمع‌الجزایر که تا کنون از چشم دانشمندان پنهان مانده بود، ارائه می‌دهد. یافته‌های این پژوهش در مجله ژنتیک انسانی به چاپ رسیده است.

نگاهی به تاریخچه‌ی مهاجرت به ژاپن

امروزه، ژاپن به عنوان یک قطب بین‌المللی برای کسب و کار و تفریح شناخته می‌شود. ولی این وضعیت، همیشگی نبوده است. مجمع‌الجزایر ژاپن در دوره‌ی جومون تا حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد، نسبتاً منزوی بود. سپس، در دوره‌های یایویی و کوفون، پای مهاجرت به این جزایر از مناطق قاره‌ای آسیا باز شد.

اوهی‌شی، محقق اصلی این تحقیق، این‌طور توضیح می‌دهد: “بیش از 80 درصد از ژنوم‌های هسته‌ای جمعیت ژاپنی امروزی، از نژادهای مرتبط با شرق آسیا و شمال شرق آسیا تشکیل شده است. با این حال، نحوه‌ی شکل‌گیری این نژادهای ژنتیکی در جمعیت ژاپن – یعنی ریشه‌های مهاجرت – هنوز به طور کامل درک نشده بود.”

نظریه‌های متفاوت در مورد تنوع ژنتیکی

نظریه‌های مختلفی برای توضیح این تنوع ژنتیکی موجود در جمعیت امروزی مطرح شده است. در حال حاضر، دو مدل اساسی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، مدل‌های آمیختگی دوطرفه و آمیختگی سه‌طرفه هستند.

بررسی مدل‌های دو و سه‌طرفه در مهاجرت به ژاپن

بر اساس مدل دوطرفه، منبع مهاجرت در دوره‌های یایویی و کوفون یکسان بوده است، ولی مدل سه‌طرفه این فرض را مطرح می‌کند که دو منبع متفاوت وجود داشته است. به منظور بررسی این که کدام مدل دقیق‌تر است، محققین اقدام به تحلیل ژنوم هسته‌ای کامل یک فرد از محوطه‌ی دُویگاهاما نمودند؛ دویگاهاما یک مکان باستانی است که به گورستان‌های دوران یایویی در استان یاماگوچی ژاپن مربوط می‌شود.

محققین، ژنوم این فرد متعلق به دوره‌ی یایویی را با ژنوم‌های نمونه‌های باستانی و امروزی از شرق و شمال شرق آسیا مقایسه کردند. نتیجه حاکی از شباهتی نزدیک به دوره‌ی کوفون، با نژادهای مختلف مرتبط با جومون، شرق آسیا و شمال شرق آسیا بود. علاوه بر این، مقایسه با ژنوم‌های امروزی نیز نشان داد که فرد یایویی، بعد از جمعیت‌های ژاپنی امروزی، بیشترین شباهت را به جمعیت‌های امروزی کره‌ای دارد، که آن‌ها نیز حامل نژادهای مرتبط با شرق و شمال شرق آسیا هستند.

اوهی‌شی در این باره می‌گوید: “یافته‌های ما دلالت بر این دارند که طی دوره‌های یایویی و کوفون، اکثریت مهاجران به مجمع‌الجزایر ژاپن عمدتاً از شبه‌جزیره کره آمده‌اند.” وی همچنین افزود: “این نتایج به این معناست که مدل آمیختگی سه‌طرفه، که فرض می‌کند یک گروه از شمال شرق آسیا در دوره‌ی یایویی و یک گروه از شرق آسیا در دوره‌ی کوفون به مجمع‌الجزایر ژاپن مهاجرت کرده‌اند، نادرست است.”

با وجود اهمیت این کشف، اوهی‌شی در حال حاضر به آینده‌ی پژوهش‌ها می‌اندیشد. وی گفت: “از آنجایی که مطالعه‌ی ما منابع اصلی مهاجرت را مشخص نمود، گام بعدی ما، بررسی ژنوم‌های بیشتری از افراد دوران یایویی است، تا روشن کنیم که چرا بیش از 80 درصد از اجزای ژنومی جمعیت امروزی ژاپن، نتیجه‌ی مهاجرت است و چگونگی اختلاط بین مردم قاره‌ای آسیا و مردم بومی جومون در مجمع‌الجزایر ژاپن، سیر تکاملی خود را طی کرده است.”