میمون‌های برزیل، با وجود افزایش جمعیت، همچنان در معرض خطر!

خطرها همچنان در کمینِ میمون‌های موری‌کی شمالی، با وجود افزایش جمعیت!

با اینکه تعداد میمون‌های موری‌کی شمالی از سال ۱۹۸۲ تقریباً چهار برابر شده، یه پژوهش تازه که تو مجله‌ی اکولوژی چاپ شده، نشون می‌ده که این میمون‌ها هنوزم زیرِ ذره‌بین خطر قرار دارن، به‌ویژه وقتی که زیستگاهشون دستخوشِ تغییرات مداوم میشه. میمون‌های موری‌کی شمالی که توی جنگل‌های آتلانتیک برزیل زندگی می‌کنن، نسبت به بقیه‌ی پستاندارانِ اولیه، خیلی آرام و برابرطلب هستن. اونا همچنین جزءِ آسیب‌پذیرترین گونه‌های میمون تو دنیا به‌حساب میان.

کارن استر، استاد انسان‌شناسی دانشگاه ویسکانسین-مدیسون و نویسنده‌ی اصلی این مقاله، چهل ساله که داره رفتار و محیط‌شناسی این میمون‌ها رو توی یه بخشِ کوچیک و حفاظت‌شده از جنگل‌های برزیل زیرِ نظر داره. اون با آنتونی آیو، استاد اکولوژی و تکامل دانشگاه ویسکانسین-مدیسون که تخصصش، مدل‌سازی تغییرات جمعیتی در طول زمان هست، همکاری کرده. آیو می‌گه: «هدف من اینه که اون چیزایی که کارن از قبل می‌دونه رو به اعداد و آمار تبدیل کنم. اون به داده‌هاش خیلی مسلطه و مطالعات بلندمدت با این سطح از جزئیات، برای یه گونه‌ی در معرض خطر، خیلی کمیابه.»

استر و گروهِ همکارای برزیلی‌اش، نه‌تنها تعداد حیوونا رو می‌شمارن، بلکه رفتارهای منحصر‌به‌فردشون، زاد و ولد، مرگ‌و‌میر و ارتباطشون با همدیگه رو هم پیگیری می‌کنن. اینا این حیوونا رو به‌عنوان فرد می‌شناسن، نه فقط به‌عنوان یه مشت داده. با اینکه این گونه و زمینی که توش زندگی می‌کنن تحت حمایت قانون برزیل قرار داره، اما نرخ مرگ و میر موری‌کی‌ها، یهو تو سال ۲۰۱۶ بالا رفت و بعد از اونم پایین نیومده. استر و آیو فهمیدن که این حیوونا، هنوزم با همون سرعت ثابت، دارن زاد و ولد می‌کنن که این موضوع، اشاره به کاهش جمعیت به دلایل دیگه‌ای داره.

استر توضیح می‌ده: «داده‌های ما نشون میده که احتمالاً یه سری فشارهای محیطی توی زیستگاه وجود داره، مثل کم‌شدنِ بهره‌وریِ جنگل که روی دسترسی به غذا تأثیر میذاره، استرسِ آب و هوا یا شکار که باعث افزایش مرگ‌و‌میر می‌شه.»

این پژوهش همچنین تأیید می‌کنه که بررسی‌های بلندمدت و دقیق، مثل این یکی، خیلی کارآمد هستن. تا سال ۲۰۱۵، جمعیت این موری‌کی‌ها به یه رقم قابل‌توجهِ ۳۵۶ حیون رسیده بود، درحالی‌که وقتی استر، جمع‌آوری اطلاعاتش رو تو سال ۱۹۸۲ شروع کرد، این تعداد حدود ۵۰ حیون بود. آیو از داده‌های ۳۳ سال اولِ پژوهشِ استر استفاده کرد تا یه مدل بسازه که نشون بده جمعیت، باید تو چند دهه‌ی آینده، تحت شرایط سال ۲۰۱۵ چطور باشه.

پیش‌بینی از جمعیت موری‌کی‌ها و چالش‌های زیست‌محیطی

پیش‌بینی شده بود که جمعیت موری‌کی‌ها به شکل تصاعدی زیاد میشه و به ظرفیت تحمل حدود ۵۰۰ حیون می‌رسه و تو چند دهه‌ی آینده، توی همین اندازه باقی می‌مونه. اما مدلی که این پیش‌بینی رو انجام داد، نمی‌تونست دو سال خشکسالی که از سال ۲۰۱۴ شروع شد و همچنین شیوع تب زرد تو جمعیت تو سال ۲۰۱۶ رو پیش‌بینی کنه. آیو توضیح میده: «اگه فقط داده‌های سال ۲۰۱۵ رو داشتید، می‌گفتید جمعیت عالیه!» اما خوشبختانه، استر و تیمش به جمع‌آوری داده‌ها بعد از خشکسالی و همه‌گیریِ تب زرد ادامه دادن و این امکان رو فراهم کردن که تأثیرات مداوم تغییرات زیستگاه، مستند بشه.

وقتی آیو، تغییرات جمعیت رو مدل‌سازی کرد و کاهش شدید جمعیت از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ رو هم در نظر گرفت، متوجه شد که ظرفیت تحملِ پیش‌بینی‌شده‌ی جمعیت، فقط حدود ۲۰۰ حیونه. این در حالیه که فرض کنیم یه تغییرِ یهوییِ دیگه توی مرگ‌ومیر، مثل اون چیزی که تو سال ۲۰۱۶ شروع شد، اتفاق نیفته. با شناسایی شکار و تغییرات زیستگاه، به‌عنوان عامل‌های محدود‌کننده برای این جمعیت موری‌کی، فعالای محیط زیست دارن به یه درکِ روشن‌تری می‌رسن از اینکه کجا باید وارد عمل بشن و چه‌جوری باید این کار رو انجام بدن.

لئاندرو یرُسالیسکی، رییس مرکز ملی تحقیق و حفاظت از نخستی‌های برزیلی، که زیرمجموعه‌ی وزارت محیط زیست برزیله، می‌گه: «مثل تقریباً همه‌ی کارهای قبلیِ کارن، این کار یه پنجره‌ی جدید باز می‌کنه برای درک و بهبود طراحیِ استراتژی‌های حفاظتی ما. داده‌های استر، همچنین می‌تونن همراه با مدلای مختلف استفاده بشن برای پیش‌بینی واکنش جمعیت‌های دیگه‌ی موری‌کی به تغییرات اقلیمی و بیماریای آینده. این چالش‌ها، روزبه‌روز دارن محتمل‌تر می‌شن، چون مدلای اقلیمی پیش‌بینی می‌کنن که دنیا گرم‌تر و خشک‌تر می‌شه که این منجر به افزایشِ فشارای محیطی و کمبود غذا برای موری‌کی‌ها و بقیه‌ی نخستی‌ها میشه.»

یرُسالیسکی امیدوار هست که این داده‌ها بهشون کمک کنه که بفهمن این جمعیت‌ها برای بقا در برابر تغییرات جهانی، به چه شرایطی نیاز دارن. درنهایت، این اطلاعات می‌تونه به سیاستای حفاظتی کمک کنه که ممکنه به بهبود مدیریت کیفیت زیستگاه یا ایجادِ کریدورهای زیستگاهی بین جمعیتای منزویِ موری‌کی‌ها کمک کنه. یرُسالیسکی میگه: «داشتنِ آدمی مثل کارن که این تحقیقِ بلندمدت رو توسعه می‌ده و این نتایجِ باکیفیت رو ارائه میده، فوق‌العاده‌ست. حتا تو ناامیدی‌ای که با این وضعیت (موری‌کی‌ها) باهاش مواجهیم، این موضوع، به ما امید زیادی میده که بهترین استراتژیای ممکن رو برای تلاش در راستای نجات این گونه طراحی کنیم.»