نورومای آکوستیک: علائم، تشخیص و جدیدترین روش‌های درمان

نگاهی به نورومای آکوستیک

نورومای آکوستیک، تومورهای خوش‌خیم (غیرسرطانی) گوش هستند که با تأثیرگذاری روی عصب تعادلی و شنوایی، می‌توانند روی شنوایی و حس تعادل اثر بگذارند.

نورومای آکوستیک چیست؟

نورومای آکوستیک که با نام شوانوم وستیبولار هم شناخته می‌شود، یک تومور خوش‌خیم (غیر سرطانی) گوش است که بر روی عَصَب هشتم جمجمه (عصب وستیبولوکُکلِئار) رشد می‌کند. این عصب، اطلاعاتی را از گوش داخلی به مغز می‌فرستد تا شما قادر باشید بشنوید و تعادل خود را حفظ کنید.

نورومای آکوستیک برخلاف تومورهای سرطانی، پخش نمی‌شود. ولی با بزرگ شدنشان، می‌توانند بر شنوایی اثر بگذارند، باعث زنگ زدن در گوش (وِزوز گوش) شوند، تعادل را مختل کنند و موجب ضعف یا بی‌حسی صورت شوند. روش‌های درمانی می‌تواند شامل عمل جراحی، پرتودرمانی و در موارد نادر، شیمی‌درمانی برای از بین بردن تومور باشد.

آیا نورومای آکوستیک شایع است؟

خیر، نورومای آکوستیک شایع نیست. تقریباً هر سال، از هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر یک نفر به نورومای آکوستیک مبتلا می‌شود. این بیماری بیشتر در افراد بین ۶۵ تا ۷۴ سال دیده می‌شود، تا بزرگسالان جوان‌تر و کودکان.

علائم و عوامل ایجاد

علائم نورومای آکوستیک چیست؟

متداول‌ترین علامت اولیه، کاهش شنوایی در یک گوش است. سایر نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• وزوز گوش (زنگ در گوش)
• مشکلات تعادل
• سرگیجه

رشد نورومای آکوستیک آهسته است. با بزرگ شدن آن، ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:

• فلج یا بی‌حسی صورت
• سردرد
• تهوع و استفراغ
• تغییر در حس چشایی
• اشکال در بلع (دیسفاژی)
• تاری یا دوبینی

علت‌های نورومای آکوستیک چیست؟

این تومورها زمانی به‌وجود می‌آیند که سلول‌های شوان تکثیر می‌شوند. این سلول‌ها، از عصب‌های تعادل و شنوایی در سیستم عصبی محیطی پشتیبانی و محافظت می‌کنند. محققان نمی‌دانند چرا این اتفاق می‌افتد. می‌دانند که افرادی که به نوروفیبروماتوز نوع ۲ دچار هستند، ممکن است به نورومای آکوستیک دوطرفه مبتلا شوند. نورومای آکوستیک دوطرفه، تومورهایی هستند که روی اعصاب شنوایی در هر دو طرف راست و چپ مغز رشد می‌کنند.

تشخیص و آزمایش‌ها

چگونه نورومای آکوستیک تشخیص داده می‌شود؟

پزشک شما درباره علائم شما سوال می‌کند و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. آن‌ها امکان دارد موارد زیر را انجام دهند:

• آزمایش‌های تصویربرداری مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و سی‌تی‌اسکن
• آزمایش‌های شنوایی، مثل پاسخ شنوایی مغز
• آزمایش‌های تعادل
• الکترونیستاگموگرافی

مدیریت و درمان

درمان‌های نورومای آکوستیک چیست؟

درمان‌ها بستگی به عواملی مثل:

• اندازه و محل قرارگیری تومور
• تأثیر تومور بر شنوایی و تعادل
• سن و وضعیت کلی سلامتی

گزینه‌های درمانی شامل:

• تحت نظر گرفتن: اگر آزمایش‌ها نشان دهند که تومور در حال رشد نیست و شما هیچ علامتی ندارید، پزشک ممکن است نظارت را توصیه کند. آن‌ها به طور منظم MRI انجام می‌دهند تا تغییرات را بررسی کنند.
• جراحی رادیویی استریوتاکتیک: این درمان با استفاده از پرتوهای متمرکز، تومورها را هدف قرار می‌دهد و تأثیر محدودتری بر بافت‌های سالم اطراف دارد.
• میکرو جراحی: جراحان مغز و اعصاب با استفاده از ابزارهای مخصوص که به آن‌ها اجازه می‌دهد در نواحی بسیار کوچک از بدن جراحی کنند، این روش تنها درمانی است که می‌تواند نورومای آکوستیک را از بین ببرد.
• شیمی‌درمانی: در مواردی نادر، پزشکان ممکن است از داروی شیمی‌درمانی بِـواسیزومَب (Alymsys®، Avastin®، MVASI®، Zirabeva®) استفاده کنند. این دارو می‌تواند تومورها را کوچک کند و مدت زمانی را که کودکان مبتلا به نورومای آکوستیک می‌توانند بشنوند، طولانی‌تر کند. این دارو همچنین برای «نِکروزم» (از بین رفتن بافت) ناشی از پرتودرمانی استفاده می‌شود.
• توانبخشی وستیبولار: گاهی اوقات جراحی شامل برداشتن قسمت‌هایی از اعصابی است که تعادل را کنترل می‌کنند.

توانبخشی و جراحی میکروسکوپی برای نورومای آکوستیک

توانبخشی وستیبولار نوعی درمان است که به شما کمک می‌کند با از دست رفتن اعصاب و عملکردهایی که مدیریت می‌کنند، خود را تطبیق دهید.

انواع جراحی میکروسکوپی

• روش حفره میانی: جراح مغز و اعصاب شما ممکن است این جراحی را زمانی که نورومای آکوستیک در کانال گوش و نسبتاً کوچک باشد، پیشنهاد دهد. این روش شامل ایجاد یک برش در کناره‌ی سر شما است تا جراح به گوش داخلی شما دسترسی داشته باشد، اعصاب را از تومور جدا کرده و آن را بردارد.
• روش رتروسیگموئید: در این جراحی، جراح مغز و اعصاب برشی در پشت گوش شما ایجاد می‌کند تا به بخشی از استخوان جمجمه و کانال داخلی گوش دسترسی داشته باشد و تومور را خارج کند.
• روش ترنس‌لابیرنتین: اگر شما در یک گوش به‌طور کامل شنوایی خود را از دست داده‌اید، جراح مغز و اعصاب ممکن است این روش را پیشنهاد دهد. در جراحی ترنس‌لابیرنتین، آن‌ها برشی در پشت گوش شما ایجاد کرده و استخوان‌های گوش داخلی را برای برداشتن تومور حذف می‌کنند.

عوارض جراحی میکروسکوپی

تیم مراقبت، درباره عوارض احتمالی بعد از جراحی و چگونگی درمان و اداره آن‌ها با شما گفت‌وگو خواهد کرد. مشکلاتی که ممکن است بعد از جراحی رخ دهد شامل موارد زیر است:

• از دست دادن شنوایی در یک گوش.
• فلج صورت که ممکن است موقت یا دائمی باشد.
• وِزوز گوش.
• نشت مایع مغزی-نخاعی (CSF).
• مشکلات تعادل.
• اشکال در بلع.
• سرگیجه.
• دوبینی یا خشکی چشم.
• سردرد.
• عفونت.
• مننژیت.
• بازگشت تومور.

درمان نورومای آکوستیک

چشم‌انداز / پیش‌آگهی

اگر نورومای آکوستیک داشته باشم، باید منتظر چه چیزی باشم؟ این بستگی به وضعیت شما دارد، از جمله نوع جراحی و عوارض احتمالی. جراح مغز و اعصاب شما گزینه‌های درمانی و عوارض را توضیح خواهد داد تا بدانید چه انتظاری باید داشته باشید، از جمله:

• گزینه‌های درمانی در صورت بازگشت تومور.
• دستگاه‌هایی که ممکن است شنوایی شما بعد از جراحی را بهتر کنند، از جمله ایمپلنت‌های شنوایی انتقال استخوان یا سمعک‌های CROS (انتقالِ سیگنال‌های متقابل).

زندگی با نورومای آکوستیک

چگونه از خودم مراقبت کنم؟

اگر نورومای آکوستیک دارید، ما ممکن است تصمیم بگیریم که وضعیت شما را قبل از هر درمانی، زیر نظر داشته باشیم. ممکن است شما احساس اضطراب کنید یا نگران باشید که هر تغییری در شنوایی یا تعادل شما به معنای رشد تومور باشد. در این شرایط، از ارائه‌دهنده مراقبت خود درباره‌ی تغییرات ویژه‌ای که نشان می‌دهد تومور بر اعصاب شما تأثیر می‌گذارد، سوال کنید.

اگر این وضعیت علائمی ایجاد کند، ارائه‌دهنده مراقبت شما ممکن است جراحی برای برداشتن تومور را پیشنهاد دهد. در بعضی موارد، جراحی بر اعصابی که تعادل شما را تنظیم می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. در این شرایط، ارائه‌دهنده-ی شما درمان توانبخشی وستیبولار را پیشنهاد خواهد کرد.

چه سؤالاتی باید از ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود بپرسم؟

اگر نورومای آکوستیک دارید، می‌توانید از ارائه‌دهنده مراقبت بهداشتی خود بپرسید:

• آیا به درمان نیاز دارم یا فقط باید تومور را زیر نظر داشته باشیم؟
• چقدر احتمال دارد که شنوایی مفیدی در گوشِ درگیر داشته باشم؟
• چقدر احتمال دارد که نورومای آکوستیک بعد از جراحی یا پرتودرمانی دوباره برگردد؟
• آیا من در معرض خطر بیشتری برای انواع دیگر تومورها هستم؟
• خطرات و مزایای جراحی نورومای آکوستیک چیست؟
• آیا بعد از جراحی به توانبخشی نیاز خواهم داشت؟

نورومای آکوستیک تومورهایی خوش‌خیم (غیرسرطانی) و کندرَوند هستند که می‌توانند بر شنوایی و تعادل شما اثر بگذارند. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است جراحی برای برداشتن تومور را پیشنهاد دهد. اگر اینطور باشد، احتمالاً پرسش‌های زیادی در مورد آنچه باید منتظرش باشید خواهید داشت. به عنوان مثال، شما ممکن است بخواهید بدانید که آیا جراحی بر شنوایی شما اثر می‌گذارد یا عوارض و اختلالات دیگری ایجاد می‌کند یا خیر. تیم مراقبت سلامت شما نگرانی‌هاتون‌رو درک می‌کند و وقت کافی را برای توضیح گزینه‌های درمانی و عوارض احتمالی اختصاص خواهد داد.