چرا همیشه دوست دختر یا دوست پسر سمی را جذب می‌کنم؟

احساس در تکرار اشتباهات در روابط عاشقانه

آیا تا به حال احساس کرده‌اید که در روابط عاشقانه‌تان همیشه یک اشتباه مشابه را تکرار می‌کنید؟ به خود می‌گویید که دیگر پرچم‌های قرمز را نادیده نخواهید گرفت، کمتر از آنچه شایسته‌اش هستید نخواهید پذیرفت و از روابط (یا حتی وضعیت‌های غیررسمی) که دیگر برایتان مفید نیستند، خارج خواهید شد. با این حال، به نظر می‌رسد هر بار که با شخص جدیدی قرار می‌گذارید، فقط همان الگوها را تکرار می‌کنید. آیا عشق شما دچار نفرین شده است؟ آیا به روابط سمی محکوم هستید؟

اینجا یک حقیقت ناراحت‌کننده وجود دارد: گاهی شما به روابط مضر جذب می‌شوید. ممکن است تله‌های روانی را با امنیت اشتباه بگیرید و پرچم‌های قرمز را ببینید و فقط رنگ سبز را مشاهده کنید. اما شما می‌توانید این رفتار سمی را متوقف کنید و به طور آگاهانه شرکای سالم را انتخاب کنید. این راهنما در ادامه به شما نشان می‌دهد چگونه این کار را انجام دهید.

تعریف رابطه سمی

قبل از اینکه برای رهایی از یک رابطه سمی تلاش کنیم، بیایید در مورد اینکه یک رابطه سمی چگونه است صحبت کنیم. امروز، همه به راحتی نام «سمی» یا «نارسیستی» را بر روی رابطه سابق خود می‌گذارند. روابط همیشه با بالا و پایین‌ها و مشکلات جدی همراه هستند.

نشانه‌های ظریف و واضح

بی‌احترامی: زمانی که احساسات یا نظرات خود را بیان می‌کنید، آن‌ها حرف‌های شما را نادیده می‌گیرند. احساسات و افکار شما به اندازه آن‌ها اهمیت ندارند.
نارسایی عاطفی: آن‌ها می‌توانند ببینند که شما ناراحت‌اید، اما آنچه مهم است، احساسات آن‌هاست. نیازهای آن‌ها در اولویت قرار دارد و درست بودنشان مهم‌تر است.
خودخواهی: در این رابطه، هیچ تعادلی وجود ندارد. شما می‌دهید و آن‌ها می‌گیرند. آن‌ها کنجکاو نیستند که درون شما چه می‌گذرد. آنچه مهم است، دیدگاه آن‌ها از رابطه‌تان است.
سرزنش: آن‌ها شما را به خاطر کارهایشان سرزنش می‌کنند: «تو مرا وادار به این کار کردی! تو مرا دیوانه کردی! مشکل از من نیست، مشکل از توست!» آن‌ها ممکن است دیدگاه شما را به نفع خود تغییر دهند و برای رفتارشان بهانه بیاورند.
عدم پذیرش مسئولیت: این مشکل متعلق به آن‌ها نیست، بلکه متعلق به شماست. آن‌ها انتظار دارند که به خاطر اشتباهاتشان همیشه عذری داشته باشند اما کم پیش می‌آید که به شما به عنوان طرف مقابل توجه کنند. آن‌ها قربانی‌اند، نه شما.
مسائل اعتماد: آن‌ها به شما اعتماد ندارند، حتی اگر دلیلی برای عدم اعتماد شما وجود نداشته باشد. بدتر از آن، آن‌ها نمی‌توانند شما را به خاطر اختلافات گذشته ببخشند و از کینه‌های قدیمی دست نمی‌کشند.
عدم حمایت: شما مسائل عاطفی‌تان را به اشتراک می‌گذارید اما احساس حمایت معناداری نمی‌کنید. در عوض، از برخی مکالمات خارج می‌شوید با احساس نادرستی، تحقیر، ناامیدی، عدم کفایت و عدم ارتباط.
ارتباط سمی: ارتباطی پر از فرضیات و قضاوت‌ها، پرخاشگری و انرژی جنگ‌طلبانه است. مسائل حل نشده به راحتی نادیده گرفته می‌شود و شما به صورت دائمی در حال تلاش برای جلوگیری از درگیری هستید.
اعتماد به نفس پایین: مرزها به چالش کشیده می‌شود و حس خود را کاهش می‌دهند و احساس بی‌کفایتی و بی‌ارزشی را تقویت می‌کنند. شما دیگر در تصمیم‌گیری حس اعتماد به نفس ندارید و شروع به شک در قضاوت‌تان می‌کنید.

قسمت گیج‌کننده این است که هنوز لحظات خوبی وجود دارد. به همین دلیل است که شما در این قبیل روابط باقی می‌مانید. شما به یاد می‌آورید که وقتی همه چیز عالی به نظر می‌رسید، آن‌ها چقدر برای شما اهمیت می‌دادند.

اما پذیرفتن رابطه‌ای که این‌قدر به شما فشار می‌آورد، شما را از شهود خود جدا می‌کند. این کمبود ارتباط با خود، شما را از یادآوری ارزش‌تان بازمی‌دارد و مانع از ترک یک وضعیت ناسالم می‌شود.

نشانه‌هایی از یک رابطه غیر سالم

الگوهای تکراری و عواملی که بر انتخاب پارتنر تأثیر می‌گذارند

من سال‌ها به طور مداوم جذب افراد عاطفی غیرقابل دسترس می‌شدم. مهم نبود چقدر متفاوت به نظر می‌رسیدند، دینامیک همان بود: آن‌ها شدید، ناپایدار و غیرقابل اعتماد بودند و اغلب به شدت تحت فشار احساساتشان بودند تا نیازهای من را برآورده کنند. این باعث ایجاد یک الگوی ناکارآمد شد که در هر رابطه تکرار می‌شد.

حالا می‌توانم ببینم که این موضوع ریشه در مفهوم فرویدی به نام تکرار اجبار دارد؛ کشش ناخودآگاه برای تکرار الگوهای گذشته به منظور درمان و «مسلط شدن» بر ترومای گذشته، حتی زمانی که باعث آسیب بیشتر می‌شود. وقتی نمی‌توانیم ناخودآگاه را آگاه کنیم، در نهایت این چرخه را دوباره و دوباره ادامه می‌دهیم. من در حال تعقیب نسخه‌هایی از پدر عاطفی غیرقابل دسترس‌ام بودم که هیچ‌گاه نتوانسته بود به نیازهای مادرم پاسخ دهد.

فکر می‌کردم که شریک‌های قبلی‌ام از آنچه که واقعاً بودند همدردی و آسیب‌پذیری بیشتری دارند. در پاسخ به خودمحوری آن‌ها، به تدریج خودم را کوچک‌تر می‌کردم تا جایی که دیگر هیچ نیازی نداشتم؛ درست مثل مادرم که سال‌ها همین کار را با پدرم انجام داد. آن ترومای گذشته باعث ایجاد شخصیتی فوق‌العاده مستقل شد و من را در چرخه ناامیدی محبوس نگه داشت.

اهمیت سبک‌های وابستگی

سبک‌های وابستگی نقش بزرگی در این موضوع داشتند. با سبک وابستگی اضطراب‌آور، به سمت شرکای دورشده جذب می‌شدم که به اندازه کافی فاصله را نگه می‌داشتند تا من را درگیر کنند. این یک نسخه ناپایدار بود. اما به لحاظ احساسی آشنا بود زیرا تنها چیزی بود که می‌شناختم.

در نهایت، ما از آنچه می‌شناسیم خوش‌مان می‌آید. روانشناسی این پدیده را اثر قرارگیری مکرر یا سوگیری آشنایی می‌نامد؛ یک قاعده که در آن آشنایی باعث جذب می‌شود و ما گزینه‌های آشنا را بر گزینه‌های ناآشنا ترجیح می‌دهیم.

شناسایی ویژگی‌های مشترک میان شریک‌های گذشته

شروع به جستجوی الگوها در تاریخچه قرارهای عاشقانه‌تان بکنید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا هر نوع تم و رفتار تکراری را کشف کنید. در اینجا چند سوال وجود دارد که باید از خود بپرسید:

به چه نوع افرادی جذب می‌شوید؟
چگونه تصویر «نوع» شما موجب محدودیت شما به نوعی خاص می‌شود که ممکن است قادر به صمیمیت عمیق نباشد؟
آیا ویژگی‌هایی (همدلی، صبر، آسیب‌پذیری و …) وجود دارد که به طور ناخواسته شما را به روابط سمی جذب کند؟
این روابط معمولاً چگونه به پایان می‌رسند؟ آیا عوامل مشترکی در جدایی وجود دارد؟
چه چیزی رفتارهای شریک‌های قبلی‌تان به شما در مورد خودتان می‌گوید؟
این تجربه‌های عاطفی چقدر برای شما آشناست؟
شریک‌هایتان چه داستانی در مورد شما بیان می‌کنند؟
آیا رفتارهای غیر سالم را پذیرفته‌اید؟ اگر بله، چه بودند؟
آیا خود را در جستجوی عشق از همان نوع افراد می‌یابید؟

حال، درباره افراد خاصی که به آن‌ها جذب شده‌اید یادداشت‌برداری کنید:

چه ویژگی‌های مشترکی داشتند؟
آیا کمبود برخی ویژگی‌های مهم مانند عاطفی بودن، همدلی و آگاهی به وضوح حس می‌شد؟
چرا با وجود فقدان ارزش‌های بنیادی، رابطه را پذیرفتید؟
آیا احساس کرده‌اید که «زیادی» می‌خواهید وقتی انتظار رفتارهایی مانند احترام یا تعهد را دارید؟
آیا خود را در حال تأمین نیازها و ارزش‌هایتان با قیمتی که امیدوارید آن‌ها به شما بدهند، می‌یابید؟

شناسایی این الگوها می‌تواند به شما کمک کند تا از جذابیت به شرکای سمی در آینده جلوگیری کنید.

راهکارهایی برای شناسایی و تغییر الگوهای مضر

پس از شناسایی الگوهای مضر، گام بعدی یادگیری نحوه اعتماد به شهود خودتان است. در یک رابطه سمی، اوایل ممکن است فکر کنید: چیزی اشتباه است. مطمئن نیستید که آیا این شخص برایتان خوب است یا نه. احساس نمی‌کنید که می‌توانید خودتان را در کنار آن‌ها نشان دهید. به جای نادیده گرفتن احساسات خود به خاطر هیجان از پتانسیل عشق آن‌ها، به جایی که آن صدا ناشی می‌شود توجه کنید.

یک روش دیگر این است که از نوع معمول خود به خارج از آن قرار بگذارید. ممکن است مفید باشد که فیلترهای سطحی قرارها (قد، سن، پیشینه، جذابیت فوری) را فراتر از خودتان بگذرانید تا بتوانید پرچم‌های سبز مانند مهربانی، فهم، صداقت و ثبات را در اولویت قرار دهید. وقتی قبل از جدی‌تر شدن به دنبال نشانه‌های سالم، بالغ و خودآگاه باشید، به روابط سالم‌تری دست خواهید یافت. غیرقابل مذاکره‌های خود را بپذیرید و هرگونه ارتباطی که نتواند از ابتدا به جهش‌های اساسی دست یابد رها کنید.

در نهایت، به طور باز با عزیزان مورد اعتماد صحبت کنید. جستجوی دیدگاه‌های آن‌ها در حین قرار گذاشتن می‌تواند به شما کمک کند تا متوجه چیزهایی شوید که آن‌ها مشاهده می‌کنند، بنابراین شما در واقعیت باقی می‌مانید. در حین قرار گذاشتن، به تمرین تعیین مرزها بپردازید و با یادداشت‌برداری، الگوها را پیگیری کنید و شرکای خود را به طور دقیق ببینید.

اهمیت خودآگاهی

در نهایت، وقتی به رابطه سمی‌ترین خودم پی بردم، با داستان خودم روبه‌رو شدم. این یک زنگ بیدارباش بزرگ بود. متوجه شدم که نمی‌توانم همچنان تلاش کنم تا یک روز خوشبختی جدید را با همان شخصیت‌های ناکارآمد بنویسم. دیگر نمی‌خواستم نیازهای من را از مردانی برآورده کنم که در ابتدا نتوانسته بودند به من بدهند.

شروع از خود شما

احساس آزادی بخشی دارد که مسئولیت انتخاب‌های خود را بپذیرید. وقتی متوجه می‌شوید که در روابط خود یک شرکت‌کننده منفعل نیستید و شما هم در این چرخه نقش دارید، حس آزادی می‌کنید. با شناسایی نقش خود در الگوها، کنترل را به دست می‌آورید. این سطح از آگاهی به شما اجازه می‌دهد تا تصمیماتی بگیرید که به بهزیستی شما خدمت می‌کند.

به یاد داشته باشید که خودآگاهی ارزشمند است، اما خوددلسوزی نیز مهم است. ممکن است تمایل داشته باشید خود را برای ورود به روابط دردناک سرزنش کنید. خود را برای از دست دادن نشانه‌ها و ماندن بیشتر از آنچه که باید، ببخشید. شما نمی‌توانید آنچه پیش‌تر اتفاق افتاده است را تغییر دهید، اما می‌توانید با قدردانی از تغییراتی که اکنون انجام می‌دهید، خود را شایسته بدانید. به جلو پیش بروید و با اطمینان بدانید که روابط سالم‌تری را استقبال خواهید کرد.

یافتن حمایت مناسب می‌تواند کلید باشد. یک درمانگر متخصص در زمینه خودارزشی، دینامیک روابط یا سبک‌های وابستگی می‌تواند به شما در یافتن وضوح، پردازش تجربیات روابطتان و راهنمایی در هر مرحله از سفر شما کمک کند.

جمع‌بندی

هیچ‌کس به یک رابطه سمی نمی‌رسد زیرا به طور فعال آن را انتخاب کرده است. ما همه در تلاش هستیم و گاهی اوقات بارها و نقاط کوری داریم که در مسیر ما قرار می‌گیرد.

هر رابطه، هرچقدر هم دردناک باشد، می‌تواند ما را در مورد اینکه که هستیم، چیزهای مهمی بیاموزد. این تجربیات سمی عشق ما را تعریف نمی‌کند. شرکای سمی هرگز انعکاسی از ارزش شما نیستند—آن‌ها فقط آینه‌هایی هستند که بخش‌های خودتان را نشان می‌دهند که به دنبال درمان هستند. هنگامی که به یک ذهنیت جدید در مورد روابط نزدیک می‌شوید، روابطی را که بر روی رشد، همکاری و احترام متمرکز هستند جذب خواهید کرد.