چرا دوستی پیدا نمی‌کنی؟ ریشه‌ها، راه‌حل‌ها و چطور تنهایی رو شکست بدی

چرا نمی‌تونم رفیق پیدا کنم؟ احتمالات و ریشه‌ها

اگه حس تنهایی خیلی اذیتت می‌کنه یا همش از خودت می‌پرسی: چرا نمی‌تونم با کسی دوست بشم؟، بدون که تنها نیستی. شاید سخت باشه، شاید حتی غیرممکن به نظر بیاد که آدم بزرگ بشه و بخواد دوستای جدید پیدا کنه، ولی اگه اراده کنی و یه تلاشی بکنی، مطمئن باش می‌تونی روابط تازه‌ای بسازی.

این مقاله قراره دلایل احتمالی که باعث می‌شه نتونی با کسی دوست شی رو بررسی کنه، و بعد ببینه که نداشتن دوست چطوری می‌تونه رو روانت اثر بد بذاره. یه سری راه‌حل هم بهت معرفی می‌کنه که اگه بخوای، بتونی دوستای جدید پیدا کنی.

چرا بعضیا نمی‌تونن دوست پیدا کنن؟

اینکه آدم دوست نداشته باشه یا دوستاش کم باشن، یه نگرانیِ رو به رشد برای خیلی از آدما شده. یه نظرسنجی نشون داده که 22 درصد از جوونای دهه‌ی 80 (نسل هزاره) گفتن که هیچ دوستی ندارن!

جسیکا ارمیلیو، روانشناس بالینی از “Human told” می‌گه: “اینکه حس کنی دوستی نداری، خیلی معموله. خیلی از آدما حس می‌کنن نه دوست دارن، نه کسی درکشون می‌کنه.”

به گفته‌ی ارمیلیو، دلایل زیادی هست که می‌تونن باعث بشن آدم تو دوست‌یابی مشکل داشته باشه. بریم اینا رو با هم مرور کنیم:

استرس و اضطراب

خیلی از آدما موقع روبه‌رو شدن با آدمای جدید استرس می‌گیرن. ممکنه این استرس از ترسِ رد شدن یا قضاوت شدن توسط بقیه باشه. واسه بعضیا، این نگرانی‌ها می‌تونه جلوی ارتباط برقرار کردن با طرف مقابل رو بگیره، چون تمرکز کردن و تو بحثا شرکت کردن، وقتی استرس داری، سخته. این حسای بد، آدمو از دوست شدن دور می‌کنه.

دفعه‌ی بعدی که خواستی با کسی دوست شی، بذار حس‌ها و فکراتو بررسی کنی تا ببینی استرس، ترس، یا بی‌اطمینانی داری یا نه. بعد از خودت بپرس که آیا این افکار و حس‌ها بهت کمک می‌کنن دوست پیدا کنی یا نه. این کار ممکنه بهت کمک کنه تا بهتر بفهمی چرا تو دوست‌یابی مشکل داری.

دوری کردن

آیا موقعیت‌هایی هست که چون نمی‌خوای سختی‌های دوست‌یابی رو تحمل کنی، ازشون دوری می‌کنی و جا خالی می‌دی؟ معمولا، ما از سختی‌ها دوری می‌کنیم، بدون اینکه بهش توجه کنیم یا شک کنیم.

پس، وقتی داری یه موقعیت اجتماعی رو رد می‌کنی، از خودت بپرس چرا. به این تصمیم و منبعش آگاه باش. اگه خودتو تو موقعیت‌های اجتماعی قرار ندی، سخت می‌شه دوستای جدید پیدا کنی.

“من به دوست نیازی ندارم”: چرا این حس رو داری

انتظارات زیاد

آدما ممکنه به خودشون سخت بگیرن که حتما محبوب باشن و کلی دوست داشته باشن. ولی لازم نیست یه گروه بزرگ از دوستا داشته باشی؛ گاهی فقط داشتنِ یکی دو تا دوست کافیه تا همه‌ی خوبیای دوستی‌های عمیق رو تجربه کنی.

تمرکزت رو بذار روی اینکه یه یا دو تا رابطه‌ی باارزش بسازی، و خودتو از هر فشاری که ممکنه حس کنی، برای داشتن یه لیست بلندبالا از دوستات، خلاص کن.

عوامل دیگه

بعضی تحقیقات نشون می‌ده که استفاده‌ی زیاد از شبکه‌های اجتماعی می‌تونه بی‌تأثیر نباشه. مطالعات نشون دادن کسایی که بیشتر وقتشونو تو شبکه‌های اجتماعی می‌گذرونن، معمولا بیشتر احساس تنهایی و افسردگی می‌کنن.

چیزای دیگه‌ای که شاید پیدا کردن دوست رو سخت کنن، شامل اینان: داشتنِ اضطراب اجتماعی، درون‌گرایی و ترجیح تنهایی، یا بلد نبودنِ اینکه کجا دنبال دوست جدید بگردی.

چطوری نداشتن دوست رو روانت اثر می‌ذاره؟

دوستی‌ها و ارتباطا خیلی مهم‌ن، چون برای سلامتی کلی ما حیاتی هستن. اگه دوست نداشته باشی یا دوستات سطحی و بی‌معنی باشن، این می‌تونه به سلامت روانت آسیب برسونه.

نیاز به ارتباطای امن و مطمئن از همون اول تولد شروع می‌شه. تو بچگی، پدر و مادر معمولا با فراهم کردن امنیت جسمی و عاطفی، این نیاز رو برآورده می‌کنن. ولی وقتی بزرگ می‌شیم، بیشتر به دوستیای صمیمی یا رابطه‌های دیگه نگاه می‌کنیم تا نیازای ارتباطیمون رو برطرف کنیم.

— جسیکا ارمیلیو، روانشناس بالینی

ارمیلیو یه سری مانع روانی رو که ممکنه وقتی نیازای ارتباطیمون برآورده نمی‌شن، باهاشون روبه‌رو بشیم، اینجوری میگه:

• کمبود حس تعلق: پیدا کردن و حفظ دوستی‌های نزدیک، حسِ تعلق رو به ما می‌ده، که خودش عاملی محافظت‌کننده در برابر استرسه.
• تنهایی: حسِ “ما” و حمایتی که معمولا تو دوستی‌های نزدیک پیدا می‌شه، می‌تونه بهمون کمک کنه تا با چالشای مختلف بهتر کنار بیاییم. برعکس، کمبود حمایت اجتماعی مناسب—که یه آدم تو بی‌دوستی ممکنه حسش کنه—حس تنهایی و انزوا رو بیشتر می‌کنه.
• مشکلات روانی: تنهایی و انزوا از عوامل خطر مهم برای مشکلات مختلف روانی به حساب میان، چون ما موجودات اجتماعی هستیم و به ارتباطات نزدیک و باارزش با بقیه نیاز داریم.

راهکارایی که کمک می‌کنه دوست پیدا کنی

اگه حس می‌کنی نمی‌تونی دوست پیدا کنی، راهکارهایی وجود داره که می‌تونه شانس تو رو واسه ارتباطای اجتماعی جدید بیشتر کنه. ارمیلیو قدم‌هایی رو پیشنهاد می‌ده که می‌تونی برای دوست شدن و حس تعلق برداشت داری.

دنبال محیطای راحت باش

مهمه که سعی کنی راه‌هایی پیدا کنی که تو رو موقع دوست‌یابی، راحت و آسوده کنه. این کار نیاز به این داره که در مورد خودت و محیطی که توش راحت‌تری، فکر کنی.

به نیازات خودت توجه کن

تو آدمی هستی که با رابطه‌های تک‌به‌تک راحت‌تری، یا اینکه بودن آدمای بیشتر اطرافت حس بهتری بهت می‌ده؟ جواب دادن به این سوالا می‌تونه کمکت کنه تا تو موقعیت بهتری واسه پیدا کردن محیط مناسب واسه پرورش دوستیای جدید قرار بگیری.

همین‌طور، فعالیت‌ها یا جاهایی رو در نظر بگیر که بهت حس اعتمادبه‌نفس می‌دن. مثلا، ورزشی، هنری، یا فعالیتی هست که از انجامش لذت می‌بری و بهت حس اعتمادبه‌نفس می‌ده؟ جایی هست که دوست داری بری اونجا یا باهاش آشنایی داری؟

اگه موقع دوست شدن استرس می‌گیری، اضافه کردن چیزایی که برات راحتن و باهاشون آشنایی داری، می‌تونه به کم کردن عصبی بودنت کمک کنه.

زمان لازمه

درست موقعی که داری روی برقراری ارتباطای جدید یا دوباره‌سازی دوستیا کار می‌کنی، مهمه که یادت باشه ساختن دوستی‌های باارزش، زمان می‌بره. طبق یه تحقیق تو سال 2018 که توسط محققای دانشگاه کانزاس انجام شد، یه رابطه برای اینکه از یه آشنایی ساده به یه دوستی معمولی تبدیل بشه، تقریبا 50 ساعت وقت مشترک لازم داره.

این تحقیق نشون داد که واسه اینکه آدما رو به عنوان دوست در نظر بگیریم، 90 ساعت وقت لازمه، و برای اینکه اون آدم رو بکنیم یه دوست صمیمی، بیشتر از 200 ساعت وقت لازمه. دوست داشتنِ کسی، لذت بردن از باهاش بودن و اینکه بخوای باهاش دوست بشی، کافی نیست. برای اینکه اون ارتباط شکل بگیره، باید وقت کافی صرف کنی و دوستی رو بسازی و نگه داری.

محققا همچنین به این نتیجه رسیدن که بهترین ساعتا برای دوست ساختن، ساعاتی هستن که داری از فعالیتای لذت‌بخش استفاده می‌کنی، چه فقط وق گذروندن با هم باشه و چه بازی کردن. در حالی که “دوستای کاری” می‌تونن یه بخش مهم از دایره‌ی اجتماعیت باشن، اما وقت گذروندن تو محیط‌های کاری، کمتر تو توسعه‌ی دوستی‌ها اثر داره.

به عبارت دیگه، اگه می‌خوای با همکارات دوستای صمیمی‌تری داشته باشی، وقت گذروندن باهاشون تو فعالیتای اجتماعی خارج از محیط کار، مؤثرتر خواهد بود.

آیا تو آدم دوست‌داشتنی‌ای هستی؟

این آزمون سریع و رایگان می‌تونه بهت نشون بده که آیا ویژگیایی داری که تو رو بیشتر یا کمتر دوست‌داشتنی می‌کنه.

چطوری کمک بگیریم؟

اگه تو پیدا کردن حس تعلق تو دوستی‌ها مشکل داری، بورو پیش یه درمانگر که می‌تونه بهت کمک کنه مشکلاتت رو درک کنی و باهات همکاری کنه تا برشون غلبه کنی. مثلا، شاید جنبه‌هایی از گذشته‌ات باشه که رو توانایی‌ت تو باز بودن و آسیب‌پذیر بودن با آدما‌ی جدید اثر گذاشته باشه.

درمان می‌تونه حمایت و راه‌نمایی لازم رو واسه کم کردن مشکلاتت بهت بده.

— جسیکا ارمیلیو، روانشناس بالینی

اگه نمی‌تونی حس تعلق رو تو رابطه‌های فعلی‌ات تجربه کنی، به خودت اجازه بده که دنبالش تو جاهای دیگه باشی. جستجوی ارتباطات اجتماعی جدید می‌تونه مفید باشه، اما پیدا کردن حس ارتباط و تعلق، می‌تونه از راه‌های دیگه هم به دست بیاد. “مثلا، کتابا، فیلما، موسیقی، انجمن‌های اینترنتی و هنر هم می‌تونن راه‌هایی باشن برای پیدا کردنِ اینکه کیا مثل تو فکر می‌کنن، و اینکه بقیه چیزی رو که تو داری تجربه می‌کنی، درک می‌کنن،” اینو ارمیلیو می‌گه.

حرف آخر

مهمه که بدونی تنها نیستی—خیلی از آدما حس می‌کنن که دوستی ندارن.

دوستی‌ها نیازمند اینن که خودتو به خطر بندازی و با بقیه ارتباط برقرار کنی. اگه این کار ترسناکه، انتخاب محیطایی که توشون احساس راحتی می‌کنی، کمک‌کننده است. ارتباطی با یک یا دو نفر هم می‌تونه حس تعلق رو توت بیشتر کنه.

اگه نمی‌تونی دوست پیدا کنی یا حس تعلق رو تو رابطه‌هات تجربه کنی، بورو پیش یه درمانگر که باهات روی اون مسائل کار کنه.