تأثیر جاذبه بر جهان هستی
جاذبه، پیکره‌ی کیهان رو شکل داده. این نیروی کشش، تغییرات اندک در میزان ماده موجود در عالم اولیه رو به توده‌های وسیعی از کهکشان‌ها که امروز می‌بینیم، تبدیل کرده. یه پژوهش جدید با استفاده از داده‌های ابزار طیف‌سنجی انرژی تاریک (DESI) نشون داده که این ساختار کیهانی طی ۱۱ میلیارد سال گذشته چطور رشد کرده و دقیق‌ترین آزمایش تا به امروز رو از جاذبه در مقیاس‌های خیلی بزرگ ارائه می‌ده.
DESI یه همکاری بین‌المللیه که توش بیش از ۹۰۰ محقق از ۷۰+ مؤسسه از سراسر دنیا شرکت دارن و تحت نظارت آزمایشگاه ملی لارنس برکلی (Berkeley Lab) وابسته به وزارت نیرو (انرژی) آمریکا قرار داره. دانشمندان DESI تو پژوهش جدیدشون فهمیدن که جاذبه همون‌طور که نظریه نسبیت عام اینشتین پیش‌بینی کرده، عمل می‌کنه. این نتیجه، مدل اصلی ما از جهان رو تأیید می‌کنه و نظریه‌های احتمالی جاذبه اصلاح‌شده رو محدود می‌کنه؛ این نظریه‌ها به عنوان راه‌های جایگزین برای توضیح مشاهدات غیرمنتظره، مثل انبساط شتابدار جهان ما که معمولاً به انرژی تاریک نسبت داده می‌شه، پیشنهاد شدن.
تأیید نظریهٔ نسبیت عام
پولین زاروق، کیهان‌شناس در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه (CNRS) و یکی از سرپرست‌های این تحقیق جدید، گفت: «نظریه نسبیت عام تو مقیاس‌های منظومه‌های شمسی به‌خوبی آزمایش شده، ولی ما همچنین نیاز داشتیم که فرضیه‌هامون رو تو مقیاس‌های خیلی بزرگ‌تر هم امتحان کنیم». اون اضافه کرد: «بررسی نرخ تشکیل کهکشان‌ها بهمون این امکان رو می‌ده که تئوری‌هامون رو مستقیم امتحان کنیم و تا الان، نتایج‌مون با پیش‌بینی‌های نظریه نسبیت عام تو مقیاس‌های کیهانی هم‌خوانی داره».
محدودیت‌های تازه بر جرم نوترینوها
این پژوهش همچنین، محدودیت‌های تازه‌ای رو بر جرم نوترینوها، تنها ذرات بنیادی که اندازه‌گیری دقیق جرمشون هنوز انجام نشده، اعمال کرد. آزمایش‌های قبلی نوترینوها نشان داده بودن که مجموع جرم سه مدل نوترینو باید حداقل ۰.۰۵۹ الکترون ولت بر c² باشه. (برای مقایسه، جرم یک الکترون حدود ۵۱۱,۰۰۰ الکترون ولت بر c² هست.) نتایج DESI نشون می‌ده که این مجموع باید کمتر از ۰.۰۷۱ الکترون ولت بر c² باشه، یعنی پنجرهٔ خیلی کوچکی برای جرم نوترینوها باقی می‌مونه.
آنالیزهای پیچیده و نقشه‌برداری سه‌بعدی
همکاری DESI نتایجش رو تو مقاله‌های متعددی که امروز تو مخزن آنلاین arXiv منتشر شده، به اشتراک گذاشت. این تحلیل پیچیده از نزدیک به ۶ میلیون کهکشان و کوازار استفاده کرده و به پژوهشگران این امکان رو می‌ده که تا ۱۱ میلیارد سال به عقب برگردن. DESI با فقط یک سال داده، دقیق‌ترین اندازه‌گیری کلی از رشد ساختارها رو انجام داده و از تلاش‌های قبلی که ده‌ها سال طول کشیده بود، جلو زده.
نتایج امروز، یه تحلیل گسترده از سال اول داده‌های DESI رو ارائه می‌ده که تو آوریل، بزرگ‌ترین نقشهٔ سه‌بعدی از جهان ما رو تا به امروز ترسیم کرده بود و نشانه‌هایی از این‌که انرژی تاریک ممکنه تو طول زمان در حال تغییر باشه، نشون داده. نتایج آوریل به ویژگی‌ای از نحوهٔ خوشه‌ای شدن کهکشان‌ها به اسم نوسانات صوتی باریونی (BAO) پرداخته بود.
آنالیز جدید (شکل کامل): گامی به سمت درک بهتر کیهان
آنالیز جدیدی که با نام آنالیز شکل کامل شناخته می‌شه، وسعت کار رو افزایش می‌ده تا اطلاعات بیشتری از داده‌ها استخراج کنه و پراکندگی کهکشان‌ها و ماده رو تو مقیاس‌های مختلف در سراسر فضا اندازه‌گیری کنه. این مطالعه نیاز به ماه‌ها کار اضافی و بررسی‌های متقابل داشت. مثل پژوهش قبلی، از روشی استفاده شد که نتایج رو تا آخر از دانشمندان مخفی نگه می‌داشت تا هرگونه سوگیری ناخودآگاه کاهش پیدا کنه.
دراگان هوترر، استاد دانشگاه میشیگان و یکی از سرپرست‌های گروه DESI که داده‌های کیهانی رو تفسیر می‌کنه، گفت: «نتایج BAO و آنالیز شکل کامل ما هر دو هیجان‌انگیزن. این اولین‌باره که DESI به رشد ساختار کیهانی نگاه می‌کنه. ما یه توانایی تازه برای بررسی جاذبهٔ تغییریافته و بهبود محدودیت‌ها روی مدل‌های انرژی تاریک نشون می‌دیم؛ و این فقط نوک کوه یخه».
DESI یه ابزار پیشرفته‌اس که می‌تونه نور ۵۰۰۰ کهکشان رو هم‌زمان ثبت کنه. این ابزار با بودجه‌ای از دفتر علوم وزارت انرژی آمریکا ساخته و اداره می‌شه. DESI بر روی تلسکوپ ۴ متری نیکلاس [یا] مایال، متعلق به بنیاد ملی علوم آمریکا در رصدخانه ملی کیت پیک نصبه (برنامه‌ای از NSF NOIRLab). این آزمایش الان تو چهارمین سال از پنج سالش برای رصد آسمونه و برنامه‌ریزی شده تا حدود ۴۰ میلیون کهکشان و کوازار رو تا آخر پروژه جمع‌آوری کنه.
این همکاری در حال حاضر داره داده‌های جمع‌آوری‌شده از سه سال اول رو تحلیل می‌کنه و انتظار داره که اندازه‌گیری‌های به‌روز شده‌ای از انرژی تاریک و تاریخچهٔ انبساط جهان رو تو بهار ۲۰۲۵ ارائه بده. نتایج گسترش‌یافتهٔ DESI که امروز منتشر شده، با تمایل قبلی آزمایش به سمت انرژی تاریک در حال تغییر سازگاره و به انتظارات تحلیل‌های آینده اضافه می‌شه.
مارک ماوس، دانشجوی دکترا در آزمایشگاه برکلی و دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، که روی نظریه و مدل‌سازی اعتبارسنجی برای آنالیز جدید کار کرده، گفت: «ماده تاریک حدود یک‌چهارم جهان رو تشکیل می‌ده و انرژی تاریک حدود ۷۰ درصد دیگه رو؛ و ما واقعاً نمی‌دونیم هرکدوم از اینا چیه». اون اضافه کرد: «این ایده که می‌تونیم تصاویری از جهان بگیریم و به این سوالات بزرگ و اساسی برسیم، شگفت‌انگیزه».
DESI از طرف دفتر علوم وزارت انرژی آمریکا و مرکز محاسبات علمی تحقیقاتی انرژی ملی حمایت مالی می‌شه. حمایت‌های اضافه برای DESI از طرف بنیاد ملی علوم آمریکا؛ شوراهای تسهیلات علمی و فناوری بریتانیا؛ بنیاد گوردون و بتی مور؛ بنیاد هایسینگ-سیمونز؛ کمیسیون نیروهای جایگزین و انرژی هسته‌ای فرانسه (CEA)؛ شورای ملی علوم انسانی، علوم و فناوری‌های مکزیک؛ وزارت علوم و نوآوری اسپانیا؛ و مؤسسات عضو DESI تأمین می‌شه.
همکاری DESI افتخار داره که اجازه انجام تحقیقات علمی در I’oligam Du’ag (کیت پیک) رو داره؛ کوهی که برای ملت Tohono O’odham اهمیت ویژه‌ای داره.
چند مقاله مرتبط: https://data.desi.lbl.gov/doc/papers/
بیشتر بخوانید
مدیتیشن یک روز پربرکت برای جذب عشق وامنیت و سلامتی
خود هیپنوتیزم درمان زود انزالی در مردان توسط هیپنوتراپیست رضا خدامهری
تقویت سیستم ایمنی بدن با خود هیپنوتیزم
شمس و طغری
خود هیپنوتیزم ماندن در رژیم لاغری و درمان قطعی چاقی کاملا علمی و ایمن
خود هیپنوتیزم تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس