ترس از پرواز کابوستونه؟ با این روش‌ها برای همیشه تمومش کنید!

نگاهی به ترس از پرواز

وحشت از پرواز چیه؟

آئرُفوبیا یعنی ترس خیلی زیاد از پریدن با هواپیما. آدمایی که این ترس رو دارن، ممکنه از جنبه‌های مختلف پرواز مثل بلند شدن، نشستن یا گیر افتادن توی هواپیما بترسن. شاید بدونید که این ترس بیخوده— آمار نشون میده سفر هوایی کمترین آمار مرگ و میر رو نسبت به بقیه وسایل نقلیه داره — اما با منطق نمی‌تونید از اضطراب خودتون خلاص شید. یه اسم دیگه هم براش هست: آویوفوبیا.

اکثر کسایی که از پرواز می‌ترسن، در واقع از سقوط هواپیما نمی‌ترسن. بلکه، ممکنه از اضطراب شدیدی که موقع پرواز حس می‌کنن، بترسن. انتظار کشیدن برای پرواز، یا فکر کردن بهش، غالباً به اندازه خود پرواز آزار دهنده است.

فوبیا چیست؟

فوبیا به معنای نگرانی یا ترس شدید درباره‌ی یه سری فعالیت‌ها، چیزا یا موقعیت‌های خاصه. اختلال فوبیای خاص یه نوع اختلال اضطرابی به حساب میاد.

ترس از پرواز چقدر شایعه؟

ترس از پرواز یه چیز معمولیه. تحقیقات نشون میده که حدود ۲۵ میلیون بزرگسال توی آمریکا این مشکل رو دارن.

علائم و علت‌ها

چه کسایی بیشتر دچار ترس از پرواز میشن؟

ترس از پرواز بیشتر تو افرادی که بین ۱۷ تا ۳۴ سال سن دارن، دیده میشه. این دوره از زندگی، زمان تغییرات بزرگی مثل فارغ‌التحصیلی، ازدواج یا بچه دار شدن است. آدم‌ها ممکنه بترسن که پرواز توی این موقعیت‌های مهم، زندگیشون رو به خطر بندازه. ممکنه یه نفر سال‌ها بدون اضطراب پرواز کنه و بعد یهو دچار ترس از پرواز بشه.

علت‌های ترس از پرواز چیه؟

ترس از پرواز معمولاً دلیل خاصی نداره و خیلی کم پیش میاد که بخاطر یه تجربه تلخ تو پرواز باشه. محرک‌های خاصممکن شامل موارد زیر باشه:

• خبرهای مربوط به تروریسم، سقوط یا خشونت توی هواپیما.
• بلند شدن و نشستن.
• فکر کردن به آتش‌سوزی یا بیماری که توی هواپیما پخش میشه.
• تلاطم (تکون خوردن‌های ناگهانی موقع پرواز).

فوبیاهای دیگه هم میتونن آئرُفوبیا رو تشدید کنن:

• آکروفوبیا (ترس از ارتفاع).
• آگورافوبیا (ترس از بیرون رفتن از خونه یا نتونستن فرار کردن از یه جا، یا کمک گرفتن اگه مشکلی پیش اومد).
• آنتروپوفوبیا (ترس از مردم).
• کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای بسته و شلوغ).
• میسوفوبیا (ترس از میکروب‌ها).

علائم ترس از پرواز چیه؟

اگه از پرواز می‌ترسید، ممکنه کلاً از پرواز کردن خودداری کنید. این یعنی ممکنه تعطیلات خانوادگی رو از دست بدید یا برای کار سفر نرید. شاید اصرار داشته باشید با وسایل دیگه مثل ماشین، اتوبوس یا قطار برید — حتی اگه اینا کمتر از پرواز راحت باشن. اگه آئرُفوبیا دارید، ممکنه از دیدن فیلم‌ها، خوندن کتاب‌ها یا خوندن خبرهایی که به سفر هوایی مربوط میشه هم خودداری کنید. یا ممکنه شدیداً مشغول یاد گرفتن در مورد تدابیر امنیتی توی فرودگاه‌ها و هواپیماها بشید.

همچنین ممکنه کسایی که از پرواز میترسن، قبل یا حین پرواز، دچار حملات پانیک بشن. علائمش شامل موارد زیره:

• سرد شدن بدن.
• سرگیجه و سبکی سر.
• عرق کردن زیاد (هایپرهیدروزیس).
• ضربان قلب تند.
• تهوع.
• تنگی نفس (دیسپنه).
• لرزش یا تکون خوردن.
• دل‌درد یا سوءهاضمه (دیسپپسی).

تشخیص و آزمایش‌ها

چجوری ترس از پرواز تشخیص داده میشه؟

برای ترس از پرواز آزمایش خاصی وجود نداره. دکترتون با دقت علائم‌تون رو بررسی میکنه و سوالای مختلفی درباره‌ی ترس شما از پرواز میپرسه. ترس از پرواز می‌تونه از خفیف (اگه مجبوری پرواز میکنی، ولی اضطراب داری) تا شدید (بیشتر از پنج ساله که از پرواز خودداری کردی) متغیر باشه.

اختلال فوبیای پرواز: تشخیص، مدیریت و درمان

اگه شما علائم خاصی رو موقع فکر کردن به چیزا یا موقعیت‌های ترسناک، مثل هواپیماها یا سفر هوایی، تجربه می‌کنید، دکتر ممکنه شما رو دچار یه اختلال فوبیای خاص، مثل فوبیای پرواز تشخیص بده. این علائم شامل موارد زیره:

• تجربه ترس به مدت شش ماه یا بیشتر.
• اجتناب از چیزا یا موقعیت‌هایی که ازشون میترسید.
• مشکل داشتن تو عملکرد تو خونه، محل کار یا موقعیت‌های اجتماعی بخاطر ترستون.

مدیریت و درمان فوبیای پرواز

چطوری میشه فوبیای پرواز رو کنترل یا درمان کرد؟ خیلیا می‌تونن با کمک روان درمانی بر ترس از پرواز غلبه کنن. دکتر ممکنه روش‌های زیر رو پیشنهاد بده:

• درمان شناختی-رفتاری (CBT): این نوع درمان روی تغییر طرز فکر شما درباره پرواز تمرکز داره و ممکنه شامل یاد گرفتن درباره‌ی چگونگی کار کردن هواپیماها یا بررسی آمار ایمنی سفر هوایی در مقایسه با روش‌های دیگه سفر باشه. درمانگر شما همچنین می‌تونه تکنیک‌هایی برای مدیریت محرک‌های خاص بهتون آموزش بده. مثلاً، نفس عمیق کشیدن یا مدیتیشن موقع بلند شدن، نشستن یا تلاطم ممکنه علائم اضطرابتون رو کم کنه. شما همچنین می‌تونید یاد بگیرید چطور به فکرهای منفی درباره‌ی پرواز جواب بدید.
• درمان مواجهه: این نوع درمان کم کم شما رو در معرض مکان‌ها، افکار یا موقعیت‌هایی که به سفر هوایی مربوط می‌شن، قرار میده. ممکنه برید فرودگاه و پروازها رو ببینید. ابزارهای واقعیت مجازی، مثل شبیه‌سازی‌های کامپیوتری پرواز، هم می‌تونن به شما کمک کنن بر ترس از پرواز غلبه کنید.

روان‌درمانی می‌تونه به صورت فردی با یه درمانگر یا توی یه فضای گروهی انجام بشه. بعضی از شهرها توی آمریکا برنامه‌های درمان گروهی توی فرودگاه‌ها دارن که شامل یه “پرواز فارغ‌التحصیلی” در پایان برنامه درمانیه.

داروها برای مدیریت طولانی مدت فوبیای پرواز یا بقیه اختلالات فوبیایی خیلی مؤثر نیستن. اما اگه مجبورید پرواز کنید و نگران بروز حمله پانیک هستید، دکتر ممکنه داروهای ضد اضطراب رو بر اساس نیازتون تجویز کنه.

مراقبت از سلامت روان و پیشگیری

آیا راهی برای پیشگیری از فوبیای پرواز هست؟ متأسفانه، راهی برای جلوگیری از این اختلال وجود نداره. اما می‌تونید با انجام کارهای زیر تاثیراتش رو توی زندگیتون کم کنید:

• دور بودن از چیزایی که می‌تونن اضطراب رو بدتر کنن، مثل کافئین، داروها یا الکل.
• به اشتراک گذاشتن ترسهاتون و نگرانی‌هاتون با یه سیستم حمایتی شامل اعضای خانواده، دوستا یا هم‌سن‌وسالاتون.
• صحبت کردن با دکترتون درباره نگرانی‌هاتون.

چشم‌انداز

چشم‌انداز برای کسایی که فوبیای پرواز دارن چیه؟ اکثر افرادی که این اختلال رو دارن به درمانایی مثل روان‌درمانی جواب مثبت میدن. یه مطالعه نشون میده که علائم بعضی از آدما بعد از درمان شناختی-رفتاری به مدت دو تا سه سال بهتر شده. ممکنه فوبیای پرواز بعد از درمان دوباره برگرده، برای همین بعضی از آدما ممکنه به درمان دائمی نیاز داشته باشن.

زندگی با فوبیای پرواز

کی باید با دکتر تماس بگیرم؟ اگه با موارد زیر روبرو هستید، با دکترتون تماس بگیرید:

• مشکل توی عملکرد توی زندگی روزمره بخاطر ترس از پرواز.
• علائم حمله پانیک.

چه سوالایی باید از دکتر بپرسم؟ ممکنه بخواهید از دکترتون بپرسید:

• آیا دارو می‌تونه به من کمک کنه بدون ترس پرواز کنم؟
• آیا به روان‌درمانی نیاز دارم و چه مدت؟
• چطوری می‌تونم برای فوبیای پرواز حمایت پیدا کنم؟
• آیا من هیچ وقت بر ترس از پرواز غلبه می‌کنم؟

فوبیای پرواز یه ترس شدید از پروازه. آدمایی که این اختلال رو دارن ممکنه قبل یا حین پرواز اضطراب زیادی رو تجربه کنن. این وضعیت می‌تونه رو توانایی شما برای سفر کردن بخاطر کار یا تفریح تاثیر بذاره. اگه فوبیای پرواز روی کیفیت زندگی شما تاثیر میذاره، با دکترتون صحبت کنید. با روان‌درمانی، اکثر آدما می‌تونن بر ترس از پرواز غلبه کنن.